Dziedzic (Zły Pan – (ZŁY PAN

Kontakt ze światem pozaziemskim posłużył Adamowi Mickiewiczowi do przedstawienia zasad moralnych normujących życie człowieka. Jego „Dziady część II” opisują ten obrzęd, podczas którego goście z zaświatów przybywają nie tylko ze wskazówkami, jak żyć, aby zasłużyć na wieczne szczęście, ale także proszą w swojej sprawie, aby przybliżyć się do bram raju lub choćby ulżyć sobie w cierpieniu. Jak na tle innych duchów wypada Widmo Złego Pana? Czy dla niego jest jeszcze ratunek?
Przybyli z innego świata. Znają tajemnice niedostępne żyjącym. Za otrzymane pożywienie i gest przebaczenia rewanżują się dobrymi radami. Przestrzegają przed błędami, które sami popełnili. Widmo Złego Pana, za życia dziedzic wioski, nawet nie myśli o zbawieniu. Jego winy są tak znaczące, że ciążą na jego duszy jak kamienie. Z racji sprawowanej funkcji powinien opiekować się żyjącymi w znajdującej się pod jego skrzydłami wiosce. Naturalną koleją rzeczy jest fakt, że to do gospodarza mieszkańcy potrzebujący pomocy zwracają się o w tej sprawie. On jednak na krzywdę współbraci pozostaje nieczuły.
Już same okoliczności przybycia widma wskazują na fakt, że będzie to najbardziej zatwardziały grzesznik. O północy Guślarz zapala kocioł wódki, płomień bucha pod sam sufit. Widmo – zmarły przed trzema laty dziedzic wioski – nie wchodzi do kaplicy. Widać jedynie w oknie jego szkaradne lico i słychać jego zmęczony głos. Do kaplicy nie wpuszczają go ptaki, które nie dają mu spokoju. Dlaczego tak się dzieje?
Dziedzic za życia wsławił się okrutnym postępowaniem. Za nic miał poddanych chłopów. Po jego śmierci skazany jest na wieczne potępienie i tułaczkę. Sprawiedliwość wymierzają mu skrzywdzeni słudzy, którzy podążają za nim jako drapieżne ptaki. Wyrywają mu pożywienie i nie pozwalają na to, aby ugasił pragnienie. Sowa i Kruk ludowym prawem z