Kubuś – M. Konopnicka – Mendel Gdański

Jakub Gdański to około dziesięcioletni uczeń warszawskiego gimnazjum. Od urodzenia wychowywany był przez dziadka, ponieważ jego mama zmarła tuż po porodzie, a o ojcu nic nie wiadomo.
Chodzi ubrany w bluzę przepasaną szerokim pasem. Do szkoły ubiera się w trochę za duży szynel czyli ciepły płaszcz i w czapkę zsuniętą na tył głowy.
Kubuś ma po matce Liji piwne oczy o złocistym blasku, długie ciemne rzęsy i drobne usta. Po dziadku podobno ma orli nos i wąskie wysokie czoło. Kubuś jest mały i bardzo szczupły oraz ma pochylone barki. Dziadek bardzo się o niego martwi, ponieważ chłopiec ma bardzo bladą twarz i często kaszle. Z obiadów, które przynosi im sąsiadka, Mendel wybiera dla niego najlepsze kąski mięsa aby najadł się do syta.
Po obiedzie dziadek często namawia go do zabawy z kolegami na podwórku. Chłopiec niestety rzadko korzysta z zabaw z kolegami na świeżym powietrzu. Często jest zmęczony lekcjami, noszeniem ciężkiego szynela oraz plecaka z książkami. Tłumaczy się też, że ma dużo zadań do odrobienia na jutro. Naśladując swojego ciężko pracującego dziadka chłopiec bardzo dużo czasu spędza nad książkami. Lekcje odrabia przy prostym, sosnowym stole bujając się na stołku. Zachowuje się w miarę cicho chociaż czasami uczy się półgłosem, żeby nie przeszkadzać dziadkowi w jego introligatorskiej pracy. Kubuś bardzo lubi pieszczoty dziadka w postaci uszczypnięcia w policzek lub głaskanie go po jego bujnej ciemnej czuprynie, które Mendel wykonuje za każdym razem przechodząc obok uczącego się wnuka.
Przed spożywaniem posiłków chłopiec myje się i przeczesuje włosy, zapina czysty kołnierzyk mankiety oraz składa ręce do modlitwy, którą prowadzi jego dziadek w tradycji żydowskiej. Kubuś jest bardzo wrażliwym dzieckiem i łatwo doprowadzić go do łez. Chłopiec jest przestraszony i stoi z bladą twarzą i wielkimi oczami wpatruje się w dziadka odczuwając przechodzący go dreszcz.
Kubuś jest dla dziadka odbiciem swojej żony i córki, bo jest bardzo do nich podobny. Dziadek chciał dla chłopca jak najlepiej zapisał go do polskie