Nike – w mitologii greckiej bogini zwycięstwa

Nike – w mitologii rzymskiej Wiktoria – była boginią zwycięstwa, siły, triumfu i szybkości. Zdobiła często pomniki upamiętniające słynne zwycięstwa odniesione w bitwach. Była także opiekunką sportowców i wojowników.
Mimo że należała do pierwszego, starszego pokolenia bogów olimpijskich, to wbrew pozorom została ona „odkryta” stosunkowo późno, przynajmniej według Jana Parandowskiego. Pisze on, że bogini jest „późniejszym wytworem poetyckiej wyobraźni Greków. Homer jeszcze jej nie zna, dopiero Hezjod podaje jej rodowód”.
Według Hezjoda Nike jest córką tytana Pallasa i bogini podziemnej rzeki Styks. Nike, wychodząc za Posejdona, poczęła dziecko. Jednak bogini zemsty Eris zezłościła się na Posejdona i rzuciła klątwę na Nike: z powodu klątwy żadne jej dziecko nie będzie mądre.  W boju towarzyszyło jej rodzeństwo: Zelos (współzawodnictwo), Kratos (siła) i Bia (przemoc).Jak przedstawiano Nike?Boginię zwycięstwa przedstawiano zazwyczaj z wielkimi skrzydłami u ramion i długimi, czarnymi włosami powiewającymi za nią, gdy leciała nad polem bitwy.
Nike zazwyczaj znajduje się na polach bitwy, przypatruje się wojnom, zawodom szermierczym i nie tylko. Po zwycięstwie i zakończonej wojnie leci nad ziemią, głosząc triumf bohaterów. Spełnia także ofiary po odniesionym zwycięstwie.Głównymi atrybutami bogini są gałązka oliwna bądź palmowa i wieniec na głowie. Wieniec laurowy był w starożytnej Grecji oznaką zwycięstwa, co widać chociażby na przykładzie starożytnych igrzysk, których zwycięzca nagradzany był właśnie wieńcem laurowym.

Nike w sztuceAleksander Wielki stawiał bogini ołtarze na wszystkich etapach swojego pochodu, potem wszyscy późniejszy królowie uświetniali swoje pomniki wizerunkiem bogini zwycięstwa. Jeden z najbardziej kojarzonych pomników Nike ze starożytnej Grecji był częścią pomnika Zeusa, jednego z siedmiu cudów świata – chodzi o pomnik dłuta Fidiasza. Znaną rzeźbą przedstawiającą boginię jest marmurowa Nike z Samotraki (aktualnie znajdująca się w paryskim Luwrze. Pomnik ukazuje jedynie ciało bogini, bez rąk i głowy. Nike ma imponującą wysokość – 2,4 metra, a ze skrzydłami nawet 3,28 met