Baba – masz babo placek

W polskiej frazeologii jest wiele związków i wyrażeń ze słowem „baba”. Często baba występuje obok dziada, ale w pojedynkę również można ją spotkać w związkach frazeologicznych. W poniższej pracy przedstawię kilka moich ulubionych wyrażeń.
„Masz babo placek” – jest to rodzaj wykrzyknienia stosowany w reakcji na nagłą i nieprzyjemną sytuację, np. „Masz babo placek! Tak długo szukałeś biletów, że aż uciekł nam autobus!” Genezy tego frazeologizmu można szukać w bajce ludowej, która opowiada o tym, jak diabeł chciał skłócić jedno zgodne małżeństwo. Próbował wszelkich sztuczek, żeby poróżnić małżonków, ale nie udawało mu się to. Postanowił więc znaleźć jakąś babę, która zrobi to za niego. Znalazł pewną chciwą babę, która zgodziła się na pokłócenie męża i żony, a zapłatą za tę pracę miał być placek. Kobieta wykonała swoje zadanie na tyle skutecznie i małżeństwo pokłóciło się tak mocno, że w efekcie mąż i żona zabili się nawzajem. Diabeł wystraszył się takiego obrotu spraw i postanowił uciec. Placek dla baby powiesił na drzewie nad rzeką. Baba, próbując zdjąć nagrodę, wpadła do rzeki i się utopiła, stąd właśnie wzięło się wyrażenie masz babo placek! Warto wspomnieć, że dawniej w związku z tą bajką, oznaczało „masz to, na co zasłużyłaś!”. We współczesnej polszczyźnie, jak już wspomniałam na początku, znaczenie tego związku frazeologicznego uległo transformacji. Warto również w tym momencie wspomnieć o przysłowiu „gdzie diabeł nie może, tam babę pośle”, które ma mieć tę samą etymologię oraz zwracać uwagę na podstępność i spryt diabła oraz chciwość baby.
„Babskie gadanie” – ma pochodzenie potoczne i oznacza tyle co słowa bez znaczenia, nic nie warte gadanie, nieprawda, gadanie dla samego gadania, np.: „Filip mówił, że bardzo mnie kocha, ale okazało się to tylko babskie gadanie. Widziałam go dzisiaj, jak całował się z inną”.
„Pies na baby” – to obraźliwe określenie mężczyzny, który ugania się za kobietami, nadmiernie się nimi interesuje i często wdaje w romanse, np.: „Filip całował się już z czwartą dziewczyną w tym tygodniu; to straszny pies na baby!”
„Dziada z babą tylko brakuje” – oznacza wielki nieporządek, zamieszanie, chaos, np.: „W tym pokoju tylko dziada z babą brakuje, masz natychmiast tu posprzątać!”. Może występować także w wariantach jeszcze dziada i baby brak, tylko dziada i baby brak.

Sprawdź również:

• Bumerang – wracać (powracać) jak bumerang
• As – mieć (trzymać) asa (atut) w rękawie
• Amaltea – róg Amaltei
• Baczność – mieć się na baczności
• Bank – mieć coś jak w banku
• Buzia – trzymać buzię na kłódkę
• Adam – w stroju Adama (adamowym)
• Alfa – być alfą i omegą
• Amen – jak amen w pacierzu
• Chmury – chodzić z głową w chmurach

Dodaj komentarz jako pierwszy!