Duby – bredzić (pleść, prawić) duby smalone
„Duby smalone” to inaczej brednie, farmazony, głupstwa, coś zmyślonego. Jako związek frazeologiczny występują zazwyczaj z czasownikami:
-„pleść duby smalone”, np.: Adam był przekonany, że nauczyciel uwierzy w jego historyjkę, ale ten wiedział doskonale, że chłopiec plecie duby smalone i nie warto dawać mu wiary
– „bredzić duby smalone”, np.: Śniło mi się, że miałam kolokwium z angielskiego, na które nic nie umiałam, więc zaczęłam bredzić takie duby smalone, że profesor postawił mi piątkę za kreatywność”
– „prawić duby smalone”, np.: Monika prawiła duby smalone na temat swoich egzotycznych wakacji, a wszyscy wiemy, że całe lato siedziała w domu na kwarantannie.
Warto zauważyć, że czasowniki „pleść” i „bredzić” swoim znaczeniem wzmacniają wydźwięk całego frazeologizmu. Natomiast czasownik „prawić” swoim znaczeniem stoi w sprzeczności z „dubami smalonymi”. Prawić kojarzy się z pouczaniem, wygłaszaniem jakichś nauk, więc „prawić duby smalone” jako wyrażenie frazeologiczne zazwyczaj wyśmiewa i wykpiwa mówcę.
Warto wspomnieć, że obecnie ten frazeologizm nieco zmienił swoje znaczenie. Kiedyś istniał jedynie w formie „pleść duby smalone” i oznaczał pracę niewspółmierną do efektów, można nawet rzec – syzyfową. Dawniej sprzęty domowe wyplatano z giętkich gałązek (np. wiklinowych) a gałązki dębowe (z ros. dąb – dub) nie nadawały się do zaplatania. W związku z tym zaczęto je opalać nad ogniem, czyli smalić. To jednak niewiele pomagało i „pleść duby smalone” oznaczało mniej więcej „wykonywać ciężką pracę na darmo”. Jednakże Adam Mickiewicz nadał inne, obecnie powszechne znaczenie dla tego wyrażenia. W swojej balladzie „Romantyczność” użył tego związku frazeologicznego, jako „gadanie głupot” i tak też zostało do dziś. Co więcej, Mickiewicz zmienił „pleść” na „bredzić”. Obecnie występuje kilka wariantów czasowników.
Sprawdź również:
- Bumerang – wracać (powracać) jak bumerang
- As – mieć (trzymać) asa (atut) w rękawie
- Amaltea – róg Amaltei
- Baczność – mieć się na baczności
- Bank – mieć coś jak w banku
- Buzia – trzymać buzię na kłódkę
- Adam – w stroju Adama (adamowym)
- Alfa – być alfą i omegą
- Amen – jak amen w pacierzu
- Chmury – chodzić z głową w chmurach
Dodaj komentarz jako pierwszy!