Krzyżyk – położyć (postawić) na czymś (kimś) krzyżyk

Ludzie mają prawo do różnego zachowania i błędów. Zdarza się, że ich zachowanie nas rozczarowuje. Czujemy się wtedy bardzo źle. Myślimy, że nie spojrzymy już nigdy z uśmiechem na tę osobę. Na przykład wtedy, gdy powierzamy naszemu najlepszemu przyjacielowi sekret, a on rozpowiada o tym na prawo i lewo, w ogóle nie przejmując się zobowiązaniem do zachowania sekretu. W takich sytuacjach nie możemy postąpić inaczej – kładziemy krzyżyk na naszej przyjaźni i uważamy ją za zakończoną.
Frazeologizm „postawić na czymś (kimś) krzyżyk” oznacza, że coś jest skończone, kogoś lub coś za przegrane, całkowicie pokonane – zakończone. Dopuszczalna jest też forma „położyć krzyżyk na kimś (czymś)”.
Przykładem są sytuacje, gdy ludzie w Atenach stawiali krzyżyk na greckich gladiatorach w czasie ich walk. Robili tak w sytuacjach, kiedy wiedzieli, że dany wojownik przegra, a więc stawiali na nich krzyżyk. Tacy gladiatorzy w ich oczach byli przegrani, wiedzieli to mimo że walka jeszcze się nie skończyła. Związek frazeologiczny pochodzi najprawdopodobniej z życia codziennego. Mógł też wziąć się ze zwyczaju stawiania krzyżyków na nagrobkach osób zmarłych, co oznacza może wiązać się z symboliką śmierci – końca życia.
Frazeologizmu można zamiennie używać z takimi wyrażeniami, które można rozumieć jako ich synonimy: dać sobie z czymś (kimś) spokój, cisnąć coś w kąt, darować sobie coś, obejść się bez czegoś, machnąć na coś ręką lub z tego zrezygnować.
Oto przykłady zdań z użyciem związku frazeologicznego:
Stawiam krzyżyk na tej piosenkarce, bo nie zrobi wielkiej kariery.
Niestety, muszę postawić krzyżyk na tej znajomości, ponieważ nie akceptuję zdrady.
Na pewno chcesz położyć krzyżyk na tym wspaniałym chłopcu i nie dasz mu szansy?
Każdy człowiek zasługuje na szansę, dlatego nie lubię tego określenia. Jednakże warto pamiętać, że ono funkcjonuje w naszym języku. Warto używać frazeologizmów, ponieważ wzbogacają nasze słownictwo i nasze wypowiedzi są ciekawsze. Poszerzajmy nasze słownictwo i dbajmy o poprawność językową.

Sprawdź również:

• Bumerang – wracać (powracać) jak bumerang
• As – mieć (trzymać) asa (atut) w rękawie
• Amaltea – róg Amaltei
• Baczność – mieć się na baczności
• Bank – mieć coś jak w banku
• Buzia – trzymać buzię na kłódkę
• Adam – w stroju Adama (adamowym)
• Alfa – być alfą i omegą
• Amen – jak amen w pacierzu
• Chmury – chodzić z głową w chmurach

Dodaj komentarz jako pierwszy!