Pień – sprzedać (sprzedawać) coś na pniu

Pień – związki frazeologiczne z tym wyrazem.Pień to gruba, zdrewniała łodyga drzewa, stanowiąca rdzeń tej rośliny. Jego przekrój ukazuje słoje, informujące o wieku tej rośliny. Razem z nim często kojarzony jest także pniak, czyli jego dolna część z korzeniami, powstająca po wycięciu drzewa. W jakich związkach frazeologicznych występuje wyraz „pień”? Poniżej trzy najbardziej znane i najczęściej używane frazeologizmy1) sprzedawać coś na pniuPierwszym związkiem jest „sprzedawać coś na pniu”. Znaczy on sprzedać coś szybko, natychmiast, zaraz po wyprodukowaniu. Ten frazeologizm nie jest wcale nowy, a jego geneza sięga dawniejszych czasów. Chodzi o to, że drzewo, które jest na pniu, stale rośnie. Natomiast 500 lat temu wyraz „pień” odnosił się także do łodygi zboża. W tamtych czasach częstym zjawiskiem było sprzedawanie pszenicy, jęczmienia czy prosa, kiedy te nie były jeszcze ścięte, czyli pozostawały na pniu. Właśnie dlatego ten związek oznacza szybką sprzedaż, zaraz po wyprodukowaniu. Przykład użycia: Dzisiaj wystawiłem zegarek na stronie internetowej. Od razu znalazł się kupiec. Sprzedałem go na pniu!2) głuchy jak pieńDrugim frazeologizmem jest „głuchy jak pień”. Opisuje on osobę albo kompletnie głuchą, albo pozbawioną słuchu muzycznego. W związku z tym takim określeniem nazwiemy człowieka, który po prostu nie słyszy z powodu jakiegoś defektu lub w danym momencie nie reaguje na nasze komunikaty. Na ogół słowo ,,pień” w polszczyźnie symbolizuje milczenie, bezruch, pewną niewrażliwość. Mówiąc coś do drzewa, niemal pewne jest, że nie uzyskamy odpowiedzi. Stąd zapewne pochodzi geneza tego związku frazeologicznego. Przykład użycia: Beethoven pod koniec życia nie słyszał już wcale. Był głuchy jak pień.3) wycinać w pieńTrzecim frazeologizmem z tytułowym słowem jest – nieużywany wprawdzie dzisiaj w mowie – „wycinać (wyżynać) w pień”. Ten związek frazeologiczny oznacza zabić wszystkich, nie pozostawić nikogo przy życiu, a także mordować bez opamiętania, z zimną krwią. Krótko mówiąc: dokonać rzezi wszystkich ludzi. To wyrażenie bardzo często można spotkać w przeróżnych powieściach, czy to historycznych, czy to fantastycznych – w każdych, w których występują zbrojne konflikty, napaście i tym podobne. Ten związek występuje chociażby w Hobbicie: „Tych, którzy byli ranni albo nie uciekali dość szybko, Orkowie bezlitośnie wycinali w pień”. W dzisiejszych czasach raczej nie używamy tego frazeologizmu w mowie, gdyż nie ma tak wielu sytuacji, które by opisywał. Jednak w czasach, gdy wojny były na porządku dziennym, ten związek często był w użyciu.

Sprawdź również:

• Bumerang – wracać (powracać) jak bumerang
• As – mieć (trzymać) asa (atut) w rękawie
• Amaltea – róg Amaltei
• Baczność – mieć się na baczności
• Bank – mieć coś jak w banku
• Buzia – trzymać buzię na kłódkę
• Adam – w stroju Adama (adamowym)
• Alfa – być alfą i omegą
• Amen – jak amen w pacierzu
• Chmury – chodzić z głową w chmurach

Dodaj komentarz jako pierwszy!