Rutka – siać rutkę

Jest to związek frazeologiczny oznaczający, że kobieta, która osiągnęła już dawno wiek, w którym mogłaby wyjść za mąż, nadal pozostaje niezamężna.
Ten związek frazeologiczny nawiązuje do dosyć odległych czasów.
Ruta była uważana w Polsce i na Litwie jako symbol panieństwa i dziewictwa. Jej gałązki były niezbędnym elementem ślubnego wianka. Kiedyś, dziewczyny mieszkające na wsiach siały przed domem rutę, która była informacją dla kawalerów, że w tym domu mieszka dziewczyna, która mogłaby już wyjść za mąż. Sianie ruty miało też być informacją, że panna mieszkająca w tym domu chce wyjść za mąż. Te, które siały, miały nadzieję, że uda im się wyjść za mąż w bieżącym roku i nie będą już jej musiały więcej siać. Bardzo często tak się właśnie działo. Niestety, niektóre z nich siały tę roślinę tak wiele razy, że osiągnęły wiek, w który uważane były za społeczeństwo za stare panny. Stąd powiedzenie – siać rutkę – doczekać się staropanieństwa.
Sianie rutki było też tematem wielu piosenek i przyśpiewek:
Siałam rutę, siałam miętę,
siałam leliję;
siałam młode lata moje
jak zielony kwiat.
(…)
Więdła ruta, więdła mięta,
więdła lelija;
więdły młode lata moje
jak zielony kwiat.

Obecnie coraz rzadziej używany jest zwrot „stara panna” i społeczeństwo nie wywiera aż takiej presji, zwłaszcza w miastach, że dziewczyna jak najszybciej musi wyjść za mąż, dlatego powiedzenie jest używane coraz rzadziej, a dla niektórych jest po prostu niezrozumiałe.

Przykłady zastosowania:
Pani Kasia, mimo czterdziestki na karku nadal sieje rutkę.
Mimo że Basia i Zosia mają po tyle samo lat, to jedna ma już dwójkę dzieci, a druga ciągle rutkę sieje.

Sprawdź również:

• Bumerang – wracać (powracać) jak bumerang
• As – mieć (trzymać) asa (atut) w rękawie
• Amaltea – róg Amaltei
• Baczność – mieć się na baczności
• Bank – mieć coś jak w banku
• Buzia – trzymać buzię na kłódkę
• Adam – w stroju Adama (adamowym)
• Alfa – być alfą i omegą
• Amen – jak amen w pacierzu
• Chmury – chodzić z głową w chmurach

Dodaj komentarz jako pierwszy!