Atom
Atom
Słowo atom pochodzi od greckiego atomos, oznaczającego coś, czego nie da się przeciąć ani podzielić.
Odmiana rzeczownika:
Liczba pojedyncza
Mianownik (Kto? Co? Jest) atom
Dopełniacz (Kogo? Czego? Nie ma) atomu
Celownik (Komu? Czemu? Się przyglądam) atomowi
Biernik (Kogo? Co? Widzę) atom
Narzędnik (Z kim? Z czym? Idę) z atomem
Miejscownik (O kim? O czym? Mówię) o atomie
Wołacz (O!… witaj!) atomie
Liczba mnoga
Mianownik (Kto? Co? Jest) atomy
Dopełniacz (Kogo? Czego? Nie ma) atomów
Celownik (Komu? Czemu? Się przyglądam) atomom
Biernik (Kogo? Co? Widzę) atomy
Narzędnik (Z kim? Z czym? Idę) z atomami
Miejscownik (O kim? O czym? Mówię) o atomach
Wołacz (O!… witajcie!) atomy
Synonimy: cząsteczka, moduł, drobina, element materii, korpuskuła
Atom jest podstawowym składnikiem materii. Składa się z jądra, naładowanego dodatnio o dużej gęstości oraz otaczającej go chmury elektronowej z ujemnym ładunkiem.
Atom to nazwa cząsteczki, której nie da się podzielić. Idea istnienia takiej materii pojawiała się już w pismach starożytnych filozofów greckich i indyjskich. W XVII i XVIII wieku naukowcy potwierdzili te przypuszczenia. Identyfikowali pierwiastki chemiczne i pokazali, że reagują one ze sobą tylko w określonych proporcjach. Na początku XX wieku fizycy natomiast, badając wewnętrzną strukturę tych drobin, ukazali, że atomy są podzielne. Z pomocą mechaniki kwantowej, udało stworzyć się matematyczne modele atomu.
Większość masy każdego atomu zawarta jest w jego jądrze. Zbudowane jest ono z nukleonów, czyli dodatnio naładowanych protonów oraz obojętnych neutronów. Chmura elektronowa to powłoki elektronowe, a których znajdują się ujemnie naładowane elektrony. Za pomocą oddziaływania elektromagnetycznego są związane z jądrem. Liczba elektronów i protonów jest równa, przez co atom jest elektrycznie obojętny. Jeśli jest inaczej, jest on jonem. Ujemny jon to anion, a dodatni jest kationem.
Znając liczbę atomową, czyli liczbę protonów w jądrze, znamy jego główne właściwości chemiczne. Gdyż to właśnie protony warunkują strukturę chmury elektronowej, liczbę elektronów. Jeśli atomy z taką samą liczbą atomową nazywa się pierwiastkami chemicznymi. Jeśli liczba protonów w cząsteczce jest niezmienna, lecz inne jest liczba neutronów, jest to izotop. Liczba masowa to suma protonów i neutronów.
Z czasem, gdy chemia zaczęła, przekształcać się w naukę ścisłą nastąpił rozwój różnych teorii. Antoine Lavoisier zdefiniował, czym jest pierwiastek chemiczny (podstawowa substancja, której nie można rozdzielić metodami chemicznymi) oraz odkrył prawo zachowania masy. Polega ono na tym, że łączna masa substratów przed reakcją musi być równa masie produktów po reakcji (przed i za strzałką).
John Dalton tłumaczył, dlaczego pierwiastki wchodzą w reakcje w określonych stosunkach, które da się przedstawić za pomocą liczb naturalnych, a także to, czemu niektóre gazy łatwiej, a niektóre trudniej rozpuszczają się w wodzie.
W 1869 roku Dmitrij Mendelejew opublikował układ okresowy pierwiastków chemicznych, inaczej tablica Mendelejewa. Ustawił on i przedstawił pierwiastki za pomocą prawa okresowości. Zgodnie, z którym właściwości chemiczne pierwiastków powtarzają się okresowo, gdy ułoży się je odpowiednio z ich masami atomowymi.
Obecnie znamy pierwiastki z liczbami atomowymi od 1 do 118. Pierwszym z nich jest wodór, który posiada zawsze jeden proton – prot, lecz może posiadać też neutrony: jeden – deuter, dwa – tryt lub więcej. Cząsteczki, w których jest określona liczba protonów i neutronów to nuklidy. Wszystkie, które są znane człowiekowi i mają ponad 82 protony, są pierwiastkami radioaktywnymi.
Na Ziemi naturalnie znajduje się mniej więcej 339 nuklidów, z czego około 227 jest stabilnych i nie ulega rozpadowi radioaktywnemu. Niektóre z nich nie mają teoretycznej możliwości rozpadu (90), inne posiadają taką możliwość, ale jej nie zaobserwowano (137), natomiast 30 z nich spoza tej puli, potwierdzono rozpad. Następnych 31 mają bardzo duży czas połowicznego rozpady, przez co resztki ich zostały od początków Układu Słonecznego.
Przykłady:
Polon to radioaktywny pierwiastek wynaleziony przez Marię Skłodowską–Curie i jej męża.
Każdy pierwiastek ma specyficzną dla siebie masę atomową.
Wodór może posiadać różne liczby neutronów.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!