Diagnoza

W szerokim znaczeniu diagnoza uwzględnia zagadnienia dotyczące zagadnień związanych z pedagogiką i psychologią. W zależności od specjalizacji zarówno w psychologii i pedagogice można wskazać wiele problemów diagnostycznych w odniesieniu do jednostki, grupy i środowiska.

Synonimy: rozpoznanie, badanie, sondowanie, kwalifikowanie

Odmiana przez przypadki:
M. diagnoza/diagnozy
D. diagnozy/diagnoz
C. diagnozie/diagnozom
B. diagnozę/diagnozy
N. diagnozą/diagnozami
Msc. diagnozie/diagnozach
W. diagnozo/diagnozy

Historia diagnozowania jest bardzo długa, gdyż jej początki sięgają czasów starożytnych. Przez wiele lat diagnoza wiązała się z medycyną, służyła identyfikowaniu problemu, a następnie charakteryzowaniu stanu zdrowia pacjenta. Obecnie pojęcie diagnozy dotyczy wielu dziedzin nauki. Rozumie się je jako dokonanie oceny sytuacji na podstawie symptomatologii. W pedagogice pojęcie to funkcjonuje od 1935 roku. Obecnie diagnozę rozumie się jako rozpoznanie jakiegoś problemu. W skład diagnozy wchodzą czynności różnego rodzaju, między innymi zbieranie danych, ich selekcja, identyfikowanie, wyjaśnianie oraz wnioskowanie.
Postawienie dobrej diagnozy nie należy do najłatwiejszych czynności, ponieważ na podstawie zewnętrznych objawów trzeba wnioskować o stanie wewnętrznym. W swojej pracy nauczyciel wielokrotnie musi dokonywać diagnozy dziecka, szczególnie związanych z jego nauką. Jeśli dziecko jest wybitnie uzdolnione – powinien zbadać jego możliwości i pokierować rozwojem; jeżeli ma problemy z nauką – także powinien postawić wstępną diagnozę i zaoferować odpowiednią pomoc. Specjaliści zajmujący się diagnozowaniem powinni w procesie diagnozy stosować pewne zasady. Najważniejszą zasadą jest to, aby diagnozę rozpocząć jak najwcześniej, w momencie, kiedy u dziecka zauważy się trudności. Realizacja tego postulatu zakłada, że należy zwiększać świadomość rodziców i nauczycieli w zakresie spostrzegania wczesnych symptomów różnego rodzaju zaburzeń. Warunkiem dobrej diagnozy jest to, że powinna ona być pozytywna. W diagnozie powinno się zwrócić uwagę na typ trudności, rodzaj deficytów lub zaburzeń, a także na mocne strony dziecka, jego szczególne uzdolnienia, na przykład artystyczne czy umiejętność nawiązywania relacji z innymi. Należy jednak pamiętać o tym, że w diagnozie nie można wskazywać pozytywnyc