Dysonans
Dysonans to słowo, które ma kilka znaczeń. Są to:
1. Niezgodność w brzmieniu lub współbrzmieniu dźwięków (zachodzi to w sytuacji, gdy co najmniej dwa dźwięki są różne pod względem wysokości). Dysonans oznacza wtedy, że zagrane dźwięki (po sobie lub jednocześnie) nie dają wrażenia współbrzmienia.
2. Zakłócenie w harmonii, które następuje w sposób rażący.
3. W literaturze rym niedokładny – w takim rodzaju rymu współdźwięczność nie obejmuje przedostatniej akcentowanej samogłoski w wersie.
Przytoczone wyżej trzy znaczenia zaczerpnięte zostały ze Słownika języka polskiego PWN. Jednak bardzo często słowa dysonans używa się także w języku potocznym, aby określić jakąś rozbieżność. Gdy między elementami, które tworzą całość, dochodzi do niezgodności, używa się właśnie określenia dysonans. Można zatem mówić o dysonansie między innymi wtedy, kiedy różne osoby mają odmienne perspektywy, opinie, dochodzi do niezgodności, sprzeczności poglądów.
Słowo dysonans często także kojarzone jest z psychologią, gdzie istnieje pojęcie dysonansu poznawczego. Opisuje się w taki sposób odczuwany przez człowieka rodzaj psychicznego, nieprzyjemnego napięcia, które pojawia się, gdy co najmniej dwa różne elementy poznawcze okazują się być niezgodne ze sobą. Wynika to z faktu, że ludzie mają na swój temat różne założenia, posiadają także wiele poglądów odnośnie otaczającego świata, ludzi, tego jak się zachowywać i czasem może okazać się, że takie właśnie założenia mogą być wewnętrznie niespójne. Również między zachowaniem jednostki a jej postawą oraz między samymi postawami może dojść do wystąpienia dysonansu.
Do synonimów słowa dysonans można zaliczyć:
– w kontekście muzyki i dźwięków – dysharmonia, rozdźwięk, kakofonia;
– w kontekście elementów działających przeciwstawnie – antagonizm, konflikt, niezgodność, różnica, sprzeczność, rozbieżność, zróżnicowanie.
Antonimami słowa dysonans są: harmonia, zgodność.
Odmiana słowa „dysonans” przez przypadki:
Liczba pojedyncza:
Mianownik (kto? co?) – dysonans
Dopełniacz (kogo? czego?) – dysonansu
Celownik (komu? czemu?) – dysonansowi
Biernik (kogo? co?) – dysonans
Narzędnik (z kim? z czym?) – dysonansem
Celownik (o kim? o czym?) – dysonansie
Wołacz (o!) – dysonansie!
Liczba mnoga:
Mianownik (kto? co?) – dysonanse
Dopełniacz (kogo? czego?) – dysonansów
Celownik (komu? czemu?) – dysonansom
Biernik (kogo? co?) – dysonansy
Narzędnik (z kim? z czym?) – dysonansami
Celownik (o kim? o czym?) – dysonansach
Wołacz (o!) – dysonanse!
Przykładowe zdania z wykorzystaniem słowa „dysonans”:
Pojęcie dysonansu jest bardzo powszechne wśród muzyków – okazuje się, że są nawet jego różne rodzaje, a osoby zajmujące się profesjonalnie muzyką potrafią komponować utwory tak, aby z jego pomocą uzyskiwać ciekawe brzmienia.
Dysonans poznawczy to popularne pojęcie psychologiczne, wprowadzone przez Leona Festingera, które dotyczy tego, że człowiek odczuwa nieprzyjemne psychiczne napięcie, gdy posiada dwa równocześnie występujące elementy poznawcze (takie jak sądy bądź myśli), które wzajemnie się wykluczają.
Do dysonansów muzycznych zaliczane są wszystkie interwały zwiększone lub zmniejszone, septymy małe, septymy wielkie, sekundy małe i sekundy wielkie.
W naszym codziennym życiu nie sposób jest nie odczuwać różnych dysonansów – ile razy zdarzyło Ci się zrobić jedno, a pomyśleć drugie?
Zobaczysz, że dysonanse są tutaj nieuniknione – tyle różnych osób i tyle różnych poglądów, na bank niedługo dojdzie między nimi do jakiejś sprzeczki, bo ta sprawa jest po prostu zbyt kontrowersyjna, by przeszła bez większego zainteresowania.
Kiedy zauważyłem rozbieżność między moim wczorajszym zachowaniem, a tym, co powiedziałem jej dzisiaj, poczułem wyjątkowo paskudne uczucie wewnątrz ciała, które przypisałem niczemu innemu, jak pojawiającemu się w mojej głowie dysonansowi – aż do teraz nie zdawałem sobie sprawy, że potrafię zachowywać się tak niezgodnie z samym sobą, kto by pomyślał!
Ostatnio wpadł mi w ręce pasjonujący artykuł w gazecie, gdzie dużo mówi się o dysonansie i tym, kiedy można go doświadczyć.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!