Ekspresjonizm
Ekspresjonizm
Słowo ekspresjonizm pochodzi z języka łacińskiego, od słowa: expressio. Wyraz ten tłumaczy się jako wyraz albo wyrażenie. Ekspresjonizm jest kierunkiem artystycznym w kulturze europejskiej i amerykańskiej w pierwszej połowie XX wieku. Obecny był on we wszystkich dziedzinach sztuki.
Odmiana rzeczownika:
Liczba pojedyncza
Mianownik (Kto? Co? Jest) ekspresjonizm
Dopełniacz (Kogo? Czego? Nie ma) ekspresjonizmu
Celownik (Komu? Czemu? Się przyglądam) ekspresjonizmowi
Biernik (Kogo? Co? Widzę) ekspresjonizm
Narzędnik (Z kim? Z czym? Idę) z ekspresjonizmem
Miejscownik (O kim? O czym? Mówię) o ekspresjonizmie
Wołacz (O!… witaj!) ekspresjonizmie
Pierwszy raz tego terminu użył francuskiego malarza Julian Auguste Herve w 1901 roku, który nazwał tak cykl swoich obrazów, które wystawiał w paryskim Salonie Niezależnych.
Ekspresjonizm jest kierunkiem przeciwnym do impresjonizmu. Tak jak ten drugi ekspresjonizm odnosi się do wyrażania subiektywnych odczuć i wrażeń artysty to jednak inne jest ich źródło. W tym pierwszym były to głównie przykre, smutne, przygnębiające ukazane przesadnie przeżycia. Czasami ukazywano je w gwałtowny, agresywny i nietypowy sposób.
Artyści tego nurtu dążyli do wydobycia wyjątkowych, zniekształconych, a nawet patologicznych zjawisk. Używali symboli, które miały kojarzyć się z mrocznymi zakątkami ludzkiej podświadomości. W swoich dziełach przedstawiali zdeformowaną rzeczywistość, by przekazać swoją jej wizję.
Takie naginanie rzeczywistości było najbardziej charakterystyczną cechą artystów tego okresu. Aby tego dokonać stosowali silne kontrasty: kolorystyczne, brzmieniowe, znaczeniowe. Dlatego tworzono także irracjonalne fabuły, groteskowe postacie oraz oderwane od rzeczywistości plany.
Ekspresjonizm w:
• Malarstwie – rozwinął się w początkach XX wieku w Niemczech. Obrazy były tworzone bardzo kontrastowo pod względem przede wszystkim kolorystki, ale także kształtów i walorów. Malarze zrezygnowali z iluzji trójwymiarowości stosowaniu przez perspektywę. Zastępowali ją zestawieniem barw oraz kształtów. Ich paleta barw była niezwykle intensywna i nieharmonijnie zestawiona albo wręcz przeciwnie ciemna i przybrudzona. Chętnie sięgano po czernie, gdyż potęgowały negatywne emocje, które pragnięto podkreślić.
• Architekturze – w tej dziedzinie idee były bardzo utopijne oraz anarchistyczne. Wiązały się z wiarą w siłę sprawczą architektury szklanych domów i rewolucji. Głównym motywem było miasto jako wielkie centrum kultury. Miały one więc zamienić się w luźne osiedla, gdzie mieszkańcy mieli być nieustannie związani z naturą. Przede wszystkim podkreślano kierunek pionowy lub poziomy i bardzo mocno się tego trzymano, tworzono dynamiczne formy, by wywoływały wrażenie strzelistości.
• Muzyce – cechami tego rodzaju sztuki była ostra dysonansowość, likwidacja centralizacji tonalnej oraz swobodny atonalizm. Forma zmieniła swoją koncepcję, teraz była to wypowiedź aforystyczna, skrócona nawet do półtorej minuty. Odchodzono od motywów na rzecz dźwięków izolowanych, które pozbawione były związków melodycznych.
• Literaturze – to w Niemczech ekspresjonizm był najbardziej rozwinięty. Często uważano, że jest to bunt przeciwko realizmowi i naturalizmowi, który miał dążyć do osiągnięcia rzeczywistości psychologicznej albo duchowej, a nie by rejestrować zdarzenia zewnętrzne w kolejności.
• Teatrze – całkowicie zerwano z realistyczną scenografią. Zaczęły pojawiać się dekoracje takie jak: bryły geometryczne, kotary, schody, podesty. Istotne stały się efekty świetlne, za pomocą których określano i kreowano nastrój. Próbowano nawet do spektaklów włączyć sekcje filmowe. Aktorzy cechowali się antypsychologizmem, byli gwałtowni w swoich ruchach, głos był sztucznie modulowany od chrypy nawet po wrzask.
• Filmie – dla kinematografii bardzo ważna stała się kompozycja kadru. Nie interesował ich montaż, przez co filmy często były statyczne i jednostajne, gdyż była to jak zwykła zmiana zdjęć. Znakiem ekspresjonizmu w tej dziedzinie stały się cienie zarówno osób, jak i przedmiotów.
Przykłady:
Ekspresjonizm rozwijał się od 1910 roku.
Wiedziałeś, że malarze w tym nurcie, wyrażali swoje emocje poprzez kolorystykę?
Ekspresjonizm udzielał się w różnych dziedzinach życia: malarstwie, filmie, architekturze, literaturze, teatrze oraz muzyce.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!