Elegia
ELEGIA
POCHODZENIE (ETYMOLOGIA)
słowo „elegia” wywodzi się z języka greckiego „ἐλεγεία” „elegeía”, co tłumaczymy na „pieśń żałobna”.
„Elegia” to rzeczownik, rodzaju żeńskiego.
DEFINICJA
1. „Elegia” to gatunek literacki, który zaliczamy do liryki. Jest to utwór o poważnej, refleksyjnej treści. Autor takiego utworu wyraża swój żal związany ze śmiercią kogoś, rozpamiętuje, wspomina, snuje refleksje na temat przemijania, śmierci i miłości, a czasem wysnuwa skargę. Wyróżniamy elegie miłosne i patriotyczne; mogą one dotyczyć także spraw egzystencjalnych. Elegia to forma liryki bezpośredniej, osobistej.
2. W poezji antycznej „elegia” była utworem o ścisłej budowie, ujętej w formę wierszowaną dystychu składającego się z heksametru i pentametru. Była na granicy epiki i liryki. Korzenie tej odmiany elegii sięgają starożytnej Grecji. Mistrzem owego gatunku był wówczas Owidiusz, który jest określany mianem najwybitniejszego elegika starożytności.
3. „Elegia” to także utwór instrumentalny lub wokalny o smutnym charakterze. Był bardzo popularny w XIX wieku. Jest to miniatura muzyczna, która zazwyczaj ma melancholijny i nostalgiczny wydźwięk. Taki utwór nie posiada stałej formy i budowy, jednak zawsze pozwalał artyście wyrazić żal po śmierci bliskiej lub znanej i cenionej osoby. Utwór ten jest też nazywany „lamentem”.
Elegia ma różne znaczenia w zależności od epoki literackiej. W starożytności był to utwór stricte żałobny, o ściśle określonej budowie, w późniejszych stuleciach gatunek ten zmieniał się i dotyczył także nieszczęśliwej miłości, niekoniecznie śmierci. Pojawiała się również tematyka polityczno-patriotyczna oraz wojenna. Klamrą, która spina wszelkie odmiany elegii, powstające na przestrzeni poszczególnych epok literackich, jest żal i smutek podmiotu litycznego (bądź autora). To właśnie te negatywne odczucia pozwala wyrazić ten utwór liryczny.
– Jak rozpoznać elegię, jakie ma ona cechy?
Tematyka współczesnej elegii może być różna, jednak zazwyczaj będzie dotyczyła śmierci. To właśnie treść i przekaz są ważniejsze niż budowa. Nastrój elegii jest smutny, refleksyjny, pesymistyczny, lamentacyjny. Autor pisze subiektywnie, obnażając wszelkie swoje odczucia i emocje. Elegia uwrażliwia na ludzkie cierpienie i uczy empatii, pozwala podzielić się bólem z innymi.
– Kto pisał elegie?
Oprócz wyżej wspomnianego Owidiusza, który był mistrzem tworzenia elegii, utwory te pisali również: Solon (elegie polityczne), Kallinos z Efezu (elegie wojenne), Tibullus i Propercjusz (elegie żałobne), Tyrtajos (elegie wojenne), Archiloch (elegie żałobne), Mimneramos (elegie erotyczne). Autorzy współcześni: John Milton, Johann Wolfgang von Goethe, Aleksander Puszkin, Rainer Maria Rilke, Jiří Orten, a także polscy autorzy: Jan Kochanowski, Władysław Broniewski, Franciszek Karpiński i Krzysztof Kamil Baczyński, Jarosław Iwaszkiewicz, Zbigniew Herbert.
– Jaka jest najbardziej znana elegia?
Utwór pod tytułem „Beowulf” pochodzący z około VIII wieku uważany jest za najbardziej znaną elegię w literaturze angielskiej. Autor tego poetyckiego epickiego poematu heroicznego nie jest znany.
SYNONIMY
czyli wyrazy bliskoznaczne, pokrewne:
pieśń żałobna, liryka żałobna, wiersz żałobny, utwór żałobny, pieśń lamentacyjna.
ODMIANA PRZEZ PRZYPADKI
– Liczba pojedyncza:
Mianownik: elegia
Dopełniacz: elegii
Celownik: elegii
Biernik: elegię
Narzędnik: elegią
Miejscownik: elegii
Wołacz: elegio
– Liczba mnoga:
Mianownik: elegie
Dopełniacz: elegii
Celownik: elegiom
Biernik: elegie
Narzędnik: elegiami
Miejscownik: elegiach
Wołacz: elegie
PRZYKŁADY UŻYCIA W ZDANIACH
Wszystkie elegie są dość przygnębiające.
Elegia jest pożegnaniem zmarłej osoby, a tworzona jest przez kogoś, kto kochał lub bardzo cenił i szanował tę osobę.
Wczoraj na lekcji języka polskiego czytaliśmy elegie Baczyńskiego.
Od słowa „elegia” powstał termin „elegijny”, który oznacza „smutny”, „żałosny”, „rzewny”.
Elegie często nacechowane są patosem i podniosłością.
„Elegia” to tytuł filmu z 2008 roku, w reżyserii Isabel Coixet. Jest to ekranizacja kontrowersyjnej powieści Philipa Rotha. Główną rolę grała aktorka Penélope Cruz.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!