Enklawa
Enklawa to pojęcie z dziedziny geografii. Enklawą nazywamy terytorium, które jest ze wszystkich stron otoczone powierzchnią lądową należącą do innego kraju. Z kolei, jeśli to terytorium stanowi fragment któregoś z państw, wtedy nazywamy go eksklawą. Można to zrozumieć na następującym przykładzie. San Marino jest enklawą we Włoszech, z koli gmina Campione jest enklawą w Szwajcarii, lecz także stanowi eksklawę państwa włoskiego.
Pojęcie „enklawa” można także utożsamiać z taką sytuacją, gdy obszar jednego typu otoczony jest obszarem innego typu. Przykładem takiej sytuacji jest na przykład las typu liściastego, na którego terenie rośnie las typu iglastego.
Enklawy stanowią niezatarte dziedzictwo historyczne oraz polityczne. Jednakże część enklaw stało się nimi jedynie jako efekt na przykład zmiany biegu rzeki. Życie oraz funkcjonowanie w enklawie może być niezbyt wygodne oraz ograniczone ze względu na oddzielenie enklawy od obszaru macierzystego. Z tego względu państwa, których enklawa jest własnością, muszą zadbać o odpowiednie warunki do życia dla mieszkańców na tym terenie. Podejmują więc szereg aktywności, na które zaliczają się stosunkowo proste sprawy, lecz naprawdę niezbędne. Są to umowy określające kwestie dostawy energii czy usługi publiczne dla społeczeństwa oraz przepływ osób. Najlepiej pod tym względem, a szczególnie pod względem przepływu osób, sytuacja wygląda na kontynencie europejskim. W Europie funkcjonuje strefa Schengen, więc przepływ osób jest swobodny i nie generuje żadnych większych problemów tego typu. Z kolei w Azji zdarza się, że enklawy są najczęściej przedmiotem sporów o terytorium. Do niektórych enklaw łatwiej jest się dostać od strony innego państwa. Taka sytuacja występuje zwłaszcza na terenach górskich. Może też się zdarzyć, że jedyną drogą prowadzącą do danej enklawy jest ta, która przechodzi przez obce terytorium. Przykładem może być miejscowość Hyder na Alasce. Jedna jedyna droga, która pozwala się dostać do tego miasta, przebiega przez powierzchnię Kanady. Natomiast do Kleinwalsertal, doliny w Vorarlbergu w Austrii można się dostać tylko przez Oberstdorf, położony w Bawarii.
Na świecie występuje tylko trzy państwa-enklawy. Jednym z nich jest Lesotho. Lesotho jest państwem, położonym w południowej części Afryki, które jest enklawą w Republice Południowej Afryki.
Drugim państwem-enklawą jest San Marino. San Marino jest jednym z najmniejszych państw Europejskich. Mniejsze od San Marino jest jedynie Watykan oraz Monako. San Marino położone jest w południowej części Europy i stanowi enklawę na terenie Włoch.
Trzecim krajem-enklawą jest Watykan. Watykan leży na południowych krańcach Europy. Położone jest na Półwyspie Apenińskim i stanowi enklawę na powierzchni Włoch, w Rzymie. Watykan jest najmniejszym państwem na Ziemi, biorąc pod uwagę powierzchnię. Jest również najmniejszym niepodległym krajem pod względem społeczeństwa. To, co wyróżnia „prawdziwe” enklawy jest fakt, że aby dotrzeć na terytorium tych enklaw, trzeba najpierw przejść przez powierzchnię innego państwa. Niegdyś najbardziej słynną europejską enklawą był Berlin Zachodni.
Współcześnie nieco mniej znaną, lecz nadal istniejącą enklawą, jest między innymi niemieckie miasto Büsingen, które jest enklawą na terytorium kantonu Szafuza, w Szwajcarii. Innym przykładem współczesnej enklawy jest hiszpańskie miasto Llivia, które leży w południowej części Francji, oddalone zaledwie parę kilometrów na wschód od Andory. Enklawy występują również poza Europą, na przykład w Azji. Przykładem może być Madha, która należy do Omanu i jest enklawą na obszarze Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Jednocześnie na jej powierzchni zlokalizowane jest mniejsze terytorium Nahwa, będące eksklawą Zjednoczonych Emiratów Arabskich wewnątrz Madhy. Na teren niektórych powierzchni, które są oddalone od swojego właściwego kraju, możliwy jest dostęp tylko poprze wody typu międzynarodowego. Zazwyczaj stosuje się wobec nich błędną nazwę enklawy, zamiast poprawnej eksklawy.
W Polsce również mamy eksklawę, którą jest obwód kaliningradzki. Na jego terytorium można się dostać jedynie przez terytorium Litwy, Polski albo za pomocą Morza Bałtyckiego.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!