Epika
Epika (proza) – jeden z trzech rodzajów literackich obok dramatu (teksty gotowe do wystawienia) oraz liryki (poezja). Jest to tekst zapisany od początku do końca linijki wersowej. Osobą mówiącą jest narrator, którego obecność rozpoznajemy po czasownikach w pierwszej osobie. Taką narrację nazywamy pierwszoosobową. Narrator bierze udział w wydarzeniach. Jeżeli narrator używa trzeciej osoby jest wszechwiedzący, a taką narrację nazywamy trzecioosobową.
Czasowniki w narracji pierwszoosobowej będą w pierwszej osobie i liczbie mnogiej lub pojedynczej. Np. mówiłem, biegałem, zwiedzałem, słyszeliśmy, skakaliśmy, ćwiczyliśmy .
Czasowniki w narracji trzecioosobowej będą w trzeciej osobie i liczbie mnogiej lub pojedynczej. Np. czytała, rysował, jechało, widzieli, pisały, przyklejali.
ODMIANA SŁOWA „EPIKA” PRZEZ PRZYPADKI
Liczba pojedyncza („epika”)
Mianownik (kto?, co?) – epika,
Dopełniacz (kogo?, czego?) – epiki,
Celownik (komu?, czemu?) – epice,
Biernik (kogo?, co?) – epikę,
Narzędnik (z kim?, z czym?) – epiką,
Miejscownik (o kim?, o czym?) – epice,
Wołacz (o!) – epiko.
Liczba mnoga („epiki”)
Mianownik (kto?, co?) – epiki,
Dopełniacz (kogo?, czego?) – epik,
Celownik (komu?, czemu?) – epikom,
Biernik (kogo?, co?) – epiki,
Narzędnik (z kim?, z czym?) – epikami,
Miejscownik (o kim?, o czym?) – epikach,
Wołacz (o!)- epiki.
PRZYKŁADY UŻYCIA SŁOWA „EPIKA” W ZDANIACH
1. Epika, to jeden z trzech rodzajów literackich.
2. Czy przeprowadzaliście temat epiki na lekcji języka polskiego w szkole?
3. Epika jest zapisana prozą.
4. Po czym rozpoznaje się narratora w epice?
JAKĄ CZĘŚCIĄ MOWY JEST SŁOWO „EPIKA”?
Słowo „epika” jest rzeczownikiem w rodzaju żeńskim.
PODZIAŁ EPIKI PATRZĄC NA CZAS
1. Teraźniejszość – epika współczesna.
2. Przyszłość – epika fantastyczna.
3. Przeszłość – epika dokonana/historyczna.
GATUNKI EPIKI
1. Epos – inaczej zwany epopeją. Jest to wierszowany utwór o dużej rozbudowie. Przedstawia historyczne, legendarne lub mityczne wydarzenia. Przykładem eposu jest, np. „Pan Tadeusz” albo „Odyseja”.
2. Baśń – utwór, który nie posiada danego czasu oraz miejsca. Najczęściej pokazuje losy bohaterów fantastycznych. Przykładem baśni jest, np. „Księżniczka na ziarnku grochu” lub „Nowe szaty cesarza”.
3. Nowela – posiada małą ilość bohaterów, punkt kulminacyjny, a także jedną fabułę. Jest to krótka powieść. Przykładem noweli jest, np. „Katarynka”, „Kamizelka” lub „Janko Muzykant”.
4. Ballada – przeważnie posiada fantastyczne wydarzenia. Ballada spaja w sobie cechy wszystkich rodzajów literackich. Przykładem ballady jest, np. „Pani Twardowska”.
5. Opowiadanie – posiada kompozycję trójdzielną (akapity), jest w niedużych rozmiarach. Często zawiera opisy, dialogi, porównania. Przykładem opowiadanie jest, np. „Mit o Syzyfie”.
6. Powieść – istnieje wiele rodzajów powieści. Ten gatunek epiki posiada dużo wiele bohaterów, więcej niż jeden wątek i jest pisany prozą. Przykładem powieści jest, np. „Pan Wołodyjowski”, „Ogniem i Mieczem” lub „Ania z Avonlea”.
7. Pamiętnik – są to spisane chronologicznie własne wydarzenia w swoim życiu.
8. Legenda – w przeciwieństwie do baśni, posiada określony czas i miejsce akcji. W dużej mierze składa się z części fantastycznych, lecz znajduje się tam ziarnko prawdy. Przykładem legendy jest, np. legenda o Czechu, Lechu i Rusie lub, np. legenda o Smoku Wawelskim.
9. Satyra – spaja ze sobą epikę oraz lirykę. Jest to tekst, który ośmiesza przedstawioną w nim postać, rzecz, zjawisko lub tradycje. Przykładem satyry jest, np. „Żona modna” lub „Chudy literat”.
10. Anegdota – jest to krótki utwór, który opisuje specyficzne, najczęściej śmieszne zdarzenie. Przykładem anegdoty jest, np. „Zaproszenie na obiad” lub „Cenne spostrzeżenie”.
SŁOWO „EPIKA” PO GRECKU
Słowo „epika” po grecku, to „ἐπικός epikós „, co w języku polskim oznacza „epicki”.
ANTONIM DO SŁOWA „EPIKA”
(Antonimy to wyrazy o przeciwnym znaczeniu.) Antonim do słowa „epika”: liryka.
SYNONIM DO SŁOWA „EPIKA”
(Synonimy to wyrazy o tym samym znaczeniu.) Synonim do słowa „epika”: utwór narracyjny.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!