Kompetencje
Kompetencje rozumie się najczęściej jako właściwości, zakres uprawnień, cele, do których zmierza zachowanie społeczne jednostki, strukturę, która stanowią indywidualne zdolności i cechy. Kompetencje to inaczej kwalifikacje, zdolności, umiejętności. Pojęcie to stosuje się w wielu kontekstach. Można mówić o kompetencjach w odniesieniu do umiejętności psychologicznych, zdolności zawodowych, umiejętności budowania relacji międzyludzkich. Mówi się także o kompetencjach różnych grup społecznych czy wiekowych. Na przykład, dziecko, które idzie do pierwszej klasy szkoły podstawowej, musi dysponować odpowiednimi kompetencjami. Pracownik starający się o awans także musi mieć takie kompetencje, które będą pozwalały mu na wypełnianie obowiązków na tym stanowisku.
Synonimy: umiejętności, zdolności, kwalifikacje
Odmiana przez przypadki:
M. kompetencje
D. kompetencji
C. kompetencjom
B. kompetencje
N. kompetencjami
Msc. kompetencjach
W. kompetencje
W latach osiemdziesiątych pojęcie kompetencje coraz częściej było rozumiane jako zdolności do realizacji zadań. Zdolność tego rodzaju była definiowana w różny sposób – najczęściej wskazywano, że oznacza ono wzorowe wykonywanie swoich obowiązków. Kompetencje oznaczają także, że jednostka wykona swoje zadania/obowiązku w możliwie najlepszy sposób, po uwzględnieniu wszystkich, ewentualnych problemów. Kompetencje można zrozumieć jako świadome podjęcie działań i ich realizację zgodnie z ustalonymi zasadami.
Kompetencje społeczne wyznaczają także procesy motywacyjne nadające kierunek oraz wyznaczające poziom zaangażowania się w określone działanie. Kompetencje społeczne rozumie się także jako ocenę wyrażenia jakości interakcji społecznej opartej na podstawie obserwacji zachowań jednostki, zależna od zastosowanych kryteriów oceny oraz kontekstu sytuacyjnego.
Kompetencje są postrzegane jako umiejętności i motywacje jednostki oraz właściwości otaczającego środowiska. Stanowią one kategorię transakcyjną; rezultaty działań, które są podejmowane przez jednostkę, gdyż nie są określane jedynie przez jej potrzeby i możliwości, ale także są rezultatem działań podejmowanych przez jednostkę.
Nabywanie umiejętności społecznych wiąże się z nabywaniem w toku rozwoju nowych dyspozycji, które umożliwiają aprobowanie postępowania w typowych sytuacjach cywilizacyjno – kulturowych.
Kompetencje kulturowe to z kolei umiejętność uczestnictwa w kulturze. Osoba dysponująca kompetencjami w tym zakresie nie ma problemów z odczytywaniem dzieł kultury, zrozumieniem ich. Jest otwarta na kulturę, wrażliwa na jej piękno. Kompetencje kulturowe warunkują właściwy odbiór dzieł kultury, lepsze ich rozumienie.
O kompetencjach można mówić także w odniesieniu do życia zawodowego.
Kompetencja stanowi pewną ukrytą cechę, która przejawia się w zachowaniach. Za rozwój kompetencji są odpowiedzialni zarówno pracownik, jak i jego pracodawca. Rozwój kompetencji ma miejsce przede wszystkim w trakcie doskonalenia zawodowego. Szkolenie pracowników jest ważne zarówno dla nich samych, jak i dla całej organizacji. Ma na celu okazanie pomocy pracownikom w rozwoju ich uzdolnień, przystosowania do nowych metod pracy, maszyn, urządzeń itp. Jest ponadto zaplanowanym instrumentem wzmacniającym i przyspieszającym rozwój pracowników.
Zarządzanie kompetencjami ma istotne znaczenie dla firm. Jest to budowanie wspólnych relacji, które pozwalają na tworzenie jednolitej płaszczyzny działań w ramach zarządzania zasobami ludzkimi. Wdrożenie zarządzania kompetencjami zawodowymi powinni doprowadzić do zorientowania działań personalnych przedsiębiorstwa na ciągle doskonalenie umiejętności kluczowych, rozwijanie postaw, zdobywanie wiedzy przez pracowników wszystkich szczebli.
Przykłady użycia:
Dzięki posiadanym kompetencjom udało jej się zająć stanowisko kierownicze.
Kompetencje matematyczne ułatwiły jej pracę analityka.
Na studiach artystycznych wymagane są kompetencje psychodramatyczne.
Brak odpowiednich kompetencji sprawił, że nie dostał pracy, a które mu zależało.
Współczesny nauczyciel musi dysponować kompetencjami informatycznymi.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!