Nepotyzm

Słowo nepotyzm posiada dwa znaczenia:
– dawniej oznaczało ono udzielanie przywilejów przez papieży własnym krewnym;
– obecnie jest to obsadzanie swoimi krewnymi podległych stanowisk.

Nepotyzm pochodzi od łacińskiego słowa nepos, które oznacza potomka (wnuka, siostrzeńca, bratanka). W średniowieczu oraz epoce odrodzenia papieże faworyzowali własnych krewnych, obsadzając nimi najwyższe urzędy kościelne i to właśnie ta praktyka zyskała określenie nepotyzmu. Nieślubni synowie papieży i biskupów bogacili się i mieli dzięki takiej praktyce zapewnione dogodne, wysokie pozycje. Dopiero wprowadzenie celibatu wśród księży miało zminimalizować przypadki obsadzania stanowisk bliskimi krewnymi wysoko postawionych kościelnych hierarchów.

Współcześnie nepotyzm to faworyzowanie członków rodziny poprzez przydzielanie im stanowisk, godności i dóbr. Może odnosić się do instytucji państwowych, jest również często spotykany w sądach, firmach, organizacjach, instytucjach. Jest to szczególnie powszechne w krajach o niższym poziomie rozwoju – krajach Trzeciego Świata – gdzie panująca kultura wymusza lojalność wobec własnej rodziny. Spotyka się go także w bardzo rozwiniętych krajach, choć coraz więcej państw zaczyna wprowadzać przepisy, które regulują tę kwestię i ograniczają szerzenie się nepotyzmu.

Nepotyzm jest aktualnie jedną z najpowszechniejszych patologii życia publicznego. Traktuje się go jako nadużywanie własnej władzy. Poprzez obsadzanie danego miejsca pracy osobom z rodziny lub bliskim znajomym, odbiera się drogę do kariery innym kandydatom, którzy mogli mieć lepsze referencje. Wskazuje się, że osoba, która dokonuje rekrutacji i zatrudnia członków rodziny, może nieobiektywnie patrzeć na ich doświadczenie, przeceniać kompetencje, a dodatkowo, przez fakt, że rodziny często łączą więzy ekonomiczne, zyskiwać dla siebie korzyści finansowe.

Konsekwencjami nepotyzmu są straty finansowe przedsiębiorstw, utrata zaufania do kierownictwa, utrata wizerunku, konflikty. Negatywne skutki dotykają zarówno jednostki, które pracują w danej firmie/organizacji, całe zespoły pracownicze oraz firmy jako podmioty.

Synonimami