Sen

Sen
Termin sen pochodzi z prasłowiańskiego sъnъ. Jest to stan ośrodkowego układu nerwowego, który cyklicznie pojawia się i przemija w rytmie dobowym. Podczas snu zanika świadomość, a ciało pozostaje w bezruchu. Pod wpływam czynników zewnętrznych, wraca zawsze do poprzedniego stanu, co różni się od śpiączki. Przeciwieństwem snu jest stan czuwania, który u mniejszych zwierząt przechodzi płynne z jednego do drugiego.
Synonim w odniesieniu do spania: ospałość, senność, śpiączka, znużenie, drzemka, letarg, spanie.

Odmiana rzeczownika:

Liczba pojedyncza
Mianownik (Kto? Co? Jest) sen
Dopełniacz (Kogo? Czego? Nie ma) snu
Celownik (Komu? Czemu? Się przyglądam) snowi
Biernik (Kogo? Co? Widzę) sen
Narzędnik (Z kim? Z czym? Idę) ze snem
Miejscownik (O kim? O czym? Mówię) o śnie
Wołacz (O!… witaj!) śnie

Liczba mnoga
Mianownik (Kto? Co? Jest) sny
Dopełniacz (Kogo? Czego? Nie ma) snów
Celownik (Komu? Czemu? Się przyglądam) snom
Biernik (Kogo? Co? Widzę) sny
Narzędnik (Z kim? Z czym? Idę) ze snami
Miejscownik (O kim? O czym? Mówię) o snach
Wołacz (O!… witajcie!) sny

Zapotrzebowanie na ilość snu różni się w zależności od zwierząt. U żyraf na przykład ten czas wynosi tylko dwie godziny na dobę, u nietoperzy 20 godzin. A u takich zwierząt jak pingwiny, foki, psy czy delfiny półkule mózgowe śpią na zmianę. Ukazuje się to poprzez zamknięcie oka przez śpiącą półkulę.
Ludzie natomiast ilość snu zależna jest od wieku. Na ogół im osoba jest młodsza tym więcej snu jest jej potrzebne. Jednakże długość snu zależy też od genów. Noworodek potrzebuje od 14 do 17 godzin snu; dziecko w wieku szkolnym od 9 do 11; nastolatek od 8 do 10, ponieważ mózg ulega znacznym zmianom; dorosły potrzebuje ich od 7 do 9, a osoba starsza o godzinę mniej.

Sen regulowany jest poprzez natężenie światła, jak i bodźca społeczne. W badaniach przeprowadzanych na osobach, które były odizolowane w pokojach bez okien, zegarów, telewizji, radia, telefonów, osoby te same mogły wybrać sobie moment zasypiania i wstawania. Większość badanych funkcjonowała w rytmie 24,2 godzinnym.
W czasach bez elektryczności ludzie chodzili spać i wstawali razem ze Słońcem. W zimowe noce kładli się oni bardzo wcześnie, przez co budzili się około 2 w nocy i potem