Sukces
Słowo „sukces” w ostatnich latach stało się niezwykle popularne. Używa się go zarówno w języku potocznym, jak i na gruncie specjalistycznych dyscyplin naukowych takich jak: ekonomia, psychologia, socjologia, pedagogika. Mówi się o sukcesie w życiu zawodowym, rodzinnym, sukcesie związanym z zainteresowaniami, hobby. Większość opracowań dotyczących tego zagadnienia skupia się na opisie i wyjaśnieniu procesu osiągania sukcesu. Brakuje jednak rozważań na temat samego pojęcia oraz sposobów jego rozumienia. Podejmuje się próby definiowania nie samego pojęcia, ale „człowieka sukcesu” i wskazuje na sposoby dojścia do niego.
Synonimy: powodzenie, kariera
Antonimy: brak powodzenia, niepowodzenie, porażka
Odmiana przez przypadki:
M. sukces/sukcesy
D. sukcesu/sukcesów
C. sukcesowi/sukcesom
B. sukces/sukcesy
N. sukcesem/sukcesami
Msc. sukcesie/sukcesach
W. sukcesie/sukcesy
Najczęściej sukces tłumaczy się odwołując się do pojęć bliskoznacznych, takich jak osiągniecie, powodzenie, kariera. Sposoby określania sukcesu przyjmują często postać charakterystyki za pomocą dwóch wymiarów: czasu i przestrzeni. Kategoria sukcesu pełni znacząca funkcję w odniesieniu do całości działań człowieka. Zachowanie lub wynik działania osiąganego w teraźniejszości i uznanego za niepowodzenie może stanowić nieodzowny element procesu prowadzącego do sukcesu. W takim rozumieniu przyjmuje się, że porażka wchodzi w zakres sukcesu i jest traktowana jako konieczny warunek sukcesu. Doznanie niepowodzenia może się bowiem przyczynić do wyboru właściwego kierunku postępowania.
Pełne rozumienie sukcesu wymaga również uwzględnienia aspektu historycznego. Relatywność historyczna rozumienia tego terminu dotyczy przede wszystkim hierarchii i liczby desygnatów tworzących jego zakres. Pojęcie „sukcesu” ulega zmianie w zależności od zmiany sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej. Jako przykład może posłużyć pojęcie sukcesu życiowego, które warunkują czynniki demograficzne i psychospołeczne. Relatywność historyczna znaczenia terminu dotyczy głownie hierarchii i liczby desygnatów tworzących jego zakres. Przykładowo samorealizacja jest dziś nadrzędnym celem w strukturze sukcesu. W latach siedemdziesiątych dominowały zaś czynniki ekonomiczne.
W ekonomii znaczenie terminu „sukces” określa się na trzech płaszczyznach: technologiczno – produkcyjnym, rynkowym, finansowym i dotyczy przede wszystkim poziomu realizacji konkretnego przedsięwzięcia.
W pedagogice sukces utożsamia się z powodzeniem szkolnym, daje się sprowadzić do jakościowych rezultatów w nauczaniu i wychowaniu. W pedagogice termin „sukces” ma niejasny charakter i jest wieloznaczny. Sukces edukacyjny dotyczy powodzenia nauczyciela i wyników jego pracy; sukces szkolny dotyczy ucznia i jego wyników, natomiast sukces oświatowy rozumie się jako wysoki poziom wykształcenia.
Sukces edukacyjny ucznia jest wynikiem własnej pracy umysłowej i czynnościom praktycznym. Sukces jest wówczas nagrodą za poniesiony trud. Edukacja szkolna powinna się dla każdego ucznia skończyć sukcesem.
W pedagogice mówi się także często o sukcesie w pracy zawodowej. Sukces zawodowy rozumie się jako nagrodę, która potwierdza osiągnięcie celu, jakim jest wysoki wynik. Sukces w pracy utożsamia się z karierą życiową, a jego składnikami są symbole społecznego uznania.
Funkcjonowanie sukcesu zawodowego wiąże się też z kształtowaniem postaw twórczych wobec pracy. Dochodzenie do sukcesów zawodowych opiera się na przesłankach natury psychologicznej, motywacyjnej i organizacyjnej. Także ocena własnej osoby wpływa na powstawanie sukcesu.
W psychologii sukces pojawia się najczęściej w kontekście rozważań na temat motywacji osiągnięć.
Słowo „sukces” jest często stosowane wymiennie z wyrazem „powodzenie”. W ujęciu historycznym wzór powodzenia stawiany przed grupami społecznymi jest funkcją procesu historii i zależy od struktury społecznej, ustroju politycznego, ideologii, tradycji. W ujęciu funkcjonalnym powodzenie rozumie się jako sposób postępowania, który przyczynia się do realizacji określonego celu. W ujęciu psychologicznym powodzenie rozumie się jako spełnianie wymagań zawartych w różnych programach w celu osiągnięcia wyników w pracy, nauce itp. W dydaktyce powodzenie jest wynikiem kształcenia i wychowania.
W socjologii pojęcie sukcesu jest najczęściej utożsamiane z sukcesem zawodowym, a dokładniej z karierą i awansem. Na osiągnięcie lub brak sukcesu wpływają różne czynniki, w tym zależne od człowieka, takie jak jego nastawienie do życia, optymizm lub pesymizm, wytrwałość w dążeniu do celu, skuteczność w działaniu itp.
Przykłady użycia:
Wystąpienie na olimpiadzie zakończyło się spektakularnym sukcesem.
Na posiedzeniu rozmawiali o sukcesach ich projektu.
Każdy jest odpowiedzialny za swój sukces lub jego brak.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!