Wartość
Wyraz wartość ma wiele znaczeń. Jednym z nich jest to, ile coś jest warte pod względem materialnym. Kolejnym znaczeniem słowa wartość jest cecha tego, co jest dobre pod jakimś względem. Następnym znaczeniem tego słowa jest posiadanie zalet. Wartość oznacza również zasady i przekonania będące podstawą przyjętych w danej społeczności norm etycznych. Ostatnim znaczeniem wyrazu wartość jest liczba określająca, ile jednostek zawiera dana wielkość fizyczna lub wielkość mogąca zastąpić wyrażenie algebraiczne, jego zmienne.
Słowo wartość ma również bardzo dużo synonimów:
1. wartość w odniesieniu do wartości czegoś, znaczenia czegoś, ważności czegoś: jakość, miara, klasa, notowanie, poziom, rola, pozycja, ranga, waga, ważność, znaczenie, wymiar, siła, udział, miejsce, ciężar gatunkowy, format, zasięg, doniosłość, funkcja, istotność, przełomowość, wielkość, historyczność
2. wartość w odniesieniu do wartości kogoś, ważności w oczach innych, pozycja: autorytet, klasa, pozycja, poziom, rola, ranga, renoma, stopień, ważność, znaczenie, powaga, prestiż, doniosłość, istotność, wpływ, estyma, posłuch, mir, poważanie, poszanowanie, siła, szacunek, splendor, wielkość, wymowa, funkcja, jakość, marka, stanowisko, zasługa
3. wartość jako wprawa w danej dziedzinie: biegłość, fachowość, artyzm, klasa, kunszt, mistrzostwo, perfekcja, rzemiosło, specjalność sprawność, technika, umiejętność, warsztat, wprawa, zawód, zdolność, znajomość, wiedza
4. wartość jako właściwość czegoś: atrybut, parametr, cecha, znak, oznaka, przymiot, symbol, właściwość, wyróżnik
5. wartość w kontekście zdobycia zaszczytów: prestiż, majątek, fortuna, bogactwo, popularność, renoma, pozycja, ranga, sława, rozgłos, uznanie, zaszczyty, znaczenie, powodzenie
6. wartość w kontekście jakościowym, coś o dużym znaczeniu, wartość intelektualna: klasa, marka, jakość, cecha, gatunek, próba, poziom, rodzaj, styl, standard, renoma, godność, majestat, okazałość, poważanie, pozycja, ranga, rola, wielkość, znaczenie, doniosłość, waga, ważność
Wyraz wartość występuje w liczbie pojedynczej – wartość i w liczbie mnogiej – wartości. Słowo wartość można również odmienić przez przypadki w następujący sposób:
liczba pojedyncza
mianownik: wartość
dopełniacz: wartości
celownik: wartości
biernik: wartość
narzędnik: wartością
miejscownik: wartości
wołacz: wartości
liczba mnoga
mianownik: wartości
dopełniacz: wartości
celownik: wartościom
biernik: wartości
narzędnik: wartościami
miejscownik: wartościach
wołacz: wartości
Odnosząc się do podanych na początku znaczeń słowa wartość postaram się je teraz omówić. Zacznijmy od wartości w sensie materialnym. To aktualnie chyba jedno z pierwszych skojarzeń, jakie przychodzi ludziom na myśl w odniesieniu tego słowa wartość – ile to jest warte. W epoce dóbr materialnych i konsumpcjonizmu na pierwszy plan wysuwają się rzeczy, przedmioty, które uważamy za warte wydanych pieniędzy, warte włożonych wysiłków dla ich zdobycia. Mogą to być rzeczy wartościowe indywidualnie dla danego człowieka, począwszy od przedmiotów o małej wartości aż po takie, których koszt jest duży, np. dom. W wielu przypadkach potrzeby ludzkie w tym zakresie są kreowane przez czynniki zewnętrzne: media, reklamy, opinie innych ludzi, często celebrytów. Wówczas przedmioty godne pożądania mają wartość w pewien sposób narzuconą przez innych. W ostatnim czasie dobrym przykładem takiej wykreowanej wartości dla określonej grupy społecznej mogą być lody Ekipa.
Odchodząc od aspektu czysto materialnego, ale pozostając w kategoriach oceny wartości jest znaczenie jako cecha tego, co jest dobre pod jakimś względem. Postrzegając coś jako dobre ogólnie, albo dobre konkretnie dla nas nadajemy temu konkretną wartość.
Przejdźmy teraz od przedmiotowego podejścia do tematu do omówienia aspektów wartości, które wpływają na ludzkie zachowania, kształtują człowieka od strony duchowej i społecznej, tworzą normy i zasady działania.
Jednym z nich jest posiadanie zalet. Kiedy mówimy o kimś, że ma jakieś zalety, zawsze kojarzy nam się to z czymś pozytywnym. To cecha, która podnosi wartość człowieka w oczach innych, jego dodatkowy atut.
Jednym z najważniejszych znaczeń słowa wartość jest określenie go jako zasad i przekonań będących podstawą przyjętych w danej społeczności norm etycznych. Każda społeczność wypracowuje pewien system wartości obowiązujący w danej grupie. Podstawą są z reguły wartości duchowe jak np. miłość, mądrość, dobro, prawda, piękno, ale też prawa naturalne jak np. prawo do życia i zdrowie. W większości społeczeństw bazą są też wartości tzw. święte, np. szczęście wieczne, łaska, zbawienie. Wartości te można nazwać wartościami moralnymi. Mają one korzystny wpływ dla życia jednostki, ale są też istotne dla relacji międzyludzkich.
Ostatnim podanym znaczeniem jest liczba określająca, ile jednostek zawiera dana wielkość fizyczna. Myślę, że znaczenie to jest dość oczywiste i nie wymaga szerszego omówienia.
Podsumowując wartości obejmują wszystkie wymiary życia. Wartość stanowi przedmiot potrzeb, postaw, dążeń i aspiracji człowieka. Ludzie z reguły tworzą hierarchię wartości jako jednostka oraz grupa społeczna. Brak wartości, zwłaszcza wartości moralnych, stanowi zagrożenie dla świata. Dlatego istotne jest przekazywanie ich młodym pokoleniom, szczególnie poprzez przykład, czyli praktykowanie wartości.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!