Dziewczyna – Bolesław Leśmian – Analiza i interpretacja

O autorze
Bolesław Leśmian, pierwotnie Lesman, urodził się w 22 stycznia 1877 roku w Warszawie, a zmarł 5 listopada 1937 roku, także w Warszawie. Urodził się w inteligenckiej rodzinie żydowskiej. Były synem Józefa i Emmy. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie św. Włodzimierza w Kijowie.
To popularny poeta, prozaik i krytyk literacki dwudziestolecia międzywojennego. Zapoczątkował nowy typ ballady, a także przyczynił się do powstania nowego terminu określającego grupę neologizmów – leśmianizmy.Swoje inspiracje czerpał z baroku, romantyzmu i Młodej Polski, często odwołując się do symboli. Był agresywny w stosunku do niedoceniającej go epoki oraz społeczeństwa.
Przykładowe utwory to:
a) zbiory wierszy: „Sad rozstajny”, „Łąka”, „Napój cienisty”, „Poezje wybrane”, „Poezje zebrane”;b) zbiory baśni prozą: „Przygody Sindbada Żeglarza”, „Klechdy polskie”;c) dramat mimiczny – „Skrzypek opętany”.Wiersze Bolesława Leśmiana (np. „W malinowym chruśniaku” czy „Panna Anna”) są wykorzystywane jako teksty piosenek.
Geneza wiersza „Dziewczyna”
Wiersz Bolesława Leśmiana pt. „Dziewczyna” został wydany w 1936 roku w tomie pod tytułem „Napój ciernisty”. Nastąpił wówczas okres przemian w twórczości Bolesława Leśmiana. Zachłyśnięty pięknem ojczystej ziemi, jej folklorem, zamienia je na inspiracje motywami mrocznymi i tajemniczymi. Bohaterowie zmierzają się z przeciwnościami losu. I o tym możemy przekonać się w balladzie „Dziewczyna”.
Analiza
Wiersz „Dziewczyna” ma formę ballady. To historia o dwunastu braciach. Słyszą oni głos zza muru i postanawiają uwolnić właścicielkę tego głosu. To ballada, w której nie możemy precyzyjnie określić miejsca i czasu wydarzeń. Spotykamy tu połączone dwa światy: realny i pozaziemski. „Dziewczyna” to przykład liryki pośredniej.Wiersz składa się z dwudziestu strof. Każda zwrotka liczy dwa regularne wersy oraz siedemnaście sylab, które podzielone są następująco: 8+9. Dzięki regularnej budowie utwór jest rytmiczny i melodyjny.
W utworze występują rymy parzyste AABBCC, dokładne: np. strony – zaprzepaszczony.Należy zwrócić uwagę na powtarzającą się strofę, która pełni funkcje refrenu:
„O, prędzej skruszmy zimny głaz, nim śmierć Dziewczynę rdzą powlecze!” –
Tak, waląc w mur, dwunasty brat* do jedenastu innych rzecze”.*lub cień – w zależności od strofyŚrodki stylistyczne w wierszu:
a) epitety – „głos zaprzepaszczony”, „ślepa noc”, „twardą dłoń”, „