Fonetyczne środki stylistyczne
Fonetyczne środki stylistyczne
Fonetyczne środki stylistyczne wiążą się z brzmieniem wyrazów.
Zaliczamy do nich aż sześć środków:1. Aliterację,
2. Rymy,
3. Onomatopeję,
4. Eufonię,
5. Kakofonię,
6. Rytm.
Poniżej każdy z tych środków został omówiony, opisany i zilustrowany stosownymi przykładami własnymi oraz pochodzącymi z literatury.
Aliteracja – powtórzenie podobnie brzmiących do siebie wyrazów bądź kilku głosek. Stosujemy ją w celach ekspresywnych, dodaje dynamiki. Aliterację stosowano bardzo często w dawnej poezji, nie raz mogliśmy doświadczyć jej podczas zapoznawania się z lekturami bądź innymi tekstami na języku polskim.
Przykłady aliteracji:Bartek biega bijąc w bęben. (ponieważ jest cztery razy „b”)
World Wide Web (jest trzy razy „w”)
Maryja Matka Miłosierdzia (trzy razy „m”)
Rymy – powtórzenie tych samych lub podobnych układów brzmieniowych kończących wyrazy, które zajmują określoną pozycję w wersie w poezji bądź w zdaniu w prozie. Rymy możemy podzielić na:
– męskie – gdy rymuje się ostatnia sylaba wersu, np. sad – kat, kot – płot, mak – rak.
– żeńskie – gdy ostatnia sylaba powtarza się wraz z ostatnią samogłoską: np. uroda – woda, opiekę – powiekę, Częstochowy – zamkowy.
Onomatopeja – to tak zwane dźwiękonaśladownictwo. Onomatopei używamy jako środka stylistycznego w poezji, który polega na dobieraniu wyrazów tak, aby tekst pisany naśladował dźwięki zwierząt, natury, zjawisk, hałasów i innych dźwięków nas otaczających.
Przykładowe onomatopeje:
brzdęk, szum, bum, paf, szuru-szuru-szur
woof-woof, hau-hau, miau-miau, ćwir-ćwir, auć!,
Puff!, uff! uch!, buch!,
Liście szumią, szeleszczą, na wietrze.
Deszcz pada na okno. Kap. Kap. Kap.
Buch – jak gorąco! Uch – jak gorąco! („Lokomotywa” Juliusza Tuwima)
Eufonia – to tak zwana instrumentacja głoskowa. Jej nazwa pochodzi z greki i znaczy „dobre brzmienie” bądź „piękne brzmienie”. Stosujemy eufonię, aby sprawić, by utwór brzmiał pięknie.
Przykładowe eufonie:
Li li li li laj, moje Dzieciąteczko,
li li li li laj, śliczne Paniąteczko. (z dobrze znanej nam kolędy)
Kakofonia – jest przeciwieństwem eufonii. Jest to mieszanina dźwięków, która uznawana jest za bardzo nieprzyjemną dla ucha. Kakofonia to następstwo niepowiązanych harmonicznie i melodycznie dźwięków, które jako całość tworzą nieprzyjemny wyraz estetyczny.
Rytm – to zorganizowany ruch dźwięków różnej długości trwania, które następują po sobie i tworzą szereg ruchowy. Następnie elementy szeregu ruchowego według zasady podziału czasowego wiążą się w jedną całość. Najważniejsze są akcentowane, natomiast mniej istotne zostają pozbawione akcentów. Po mocnym dźwięku następuje jeden bądź dwa dźwięki słabe. I tak wszystko się wciąż powtarza.
Mam nadzieję, że wyjaśniłam wszystko w zrozumiały i przejrzysty sposób. Polecam posiłkować się przykładami, aby jak najlepiej zrozumieć fonetyczne środki stylistyczne i w przyszłości bezproblemowo je odnajdywać i wskazywać w czytanych tekstach.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!