Odmiana liczebników
Zamień czytanie na oglądanie!
i ucz się szybciej!
Liczebniki są samodzielną częścią mowy. Liczebniki dzielimy na kilka grup. Wyróżniamy więc:- liczebniki główne – wskazujące na ilość czegoś (np. jeden, trzy, sześćdziesiąt, sto itd.),- liczebniki porządkowe – określające kolejność (np. np. pierwszy, trzeci, sześćdziesiąty, setny),- liczebniki zbiorowe – używamy ich, gdy określamy liczbę istot młodych, niedorosłych (np. czworo kociąt, kurcząt), rzeczowników występujących tylko w liczbie mnogiej (np. dwoje skrzypiec, drzwi) oraz gdy odnosimy się do grupy osób różnej płci (np. dwadzieścioro uczniów, jeśli w klasie są chłopcy i dziewczynki; trzydzieścioro studentów – jeśli w skład grupy wchodzą studenci i studentki),- liczebniki ułamkowe – używamy ich, gdy odnosimy się nie do całości, lecz do jakiejś części (np. dwie trzecie, pół, półtora). Liczebniki możemy też podzielić na określone i nieokreślone:- liczebniki określone nazywają określoną liczbę osób, przedmiotów, zjawisk itp., – liczebniki nieokreślone wskazują przybliżoną liczbę, np. kilka, kilkanaście, kilka tysięcy. Inny podział liczebników:- liczebniki proste – np. dziesięć, złożone, np. trzysta, osiemdziesiąt,- liczebniki wielowyrazowe – np. dwadzieścia trzy, cztery tysiące pięćset jeden.Odmiana liczebników jest dosyć złożona, ale określają ją pewne reguły. Wystarczy się ich nauczyć, aby opanować sztukę odmiany liczebników.(Nie będę mówić tutaj o pisowni, choć bardzo często uczniowie popełniają różne błędy w pisowni liczebników – np. liczebnik sześć zapisują jako „szejść”. Niektórym zdarza się też gubić literki w liczebnikach złożonych typu sześćdziesiąt, pięćdziesiąt).ODMIANA LICZEBNIKÓW1) Liczebniki główne odmieniają się one przez przypadki i rodzaje. Np. liczebnik „jeden” przyjmuje trzy formy rodzajowe w liczbie pojedynczej (rodzaj męski, żeński i nijaki: jeden dzień, jedna noc, jedno słowo), zaś w liczbie mnogiej dwie formy (rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy, np. jedni marynarze, jedne studentki). Liczebnik „dwa” występuje w trzech formach: męskoosobowej (dwaj chłopcy), nieosobowej męskiej i nijakiej (dwa rowery, dwa okna, dwa źródła), żeńskiej (dwie koleżanki, dwie róże). Liczebnik „trzy” przyjmuje następujące formy: dla rodzaju męskoosobowego (trzej koledzy, żołnierze), i dla rodzaju niemęskoosobowego (trzy stoły, trzy harcerki, trzy łyżki, trzy wiadra).Te formy rodzajowe mają pozostałe liczebniki główne (np. siedmiu marynarzy, siedem talerzy, siedem okien; stu kolegów, sto ulic, sto mórz).
Odmiana przez przypadki może wyglądać następująco:
Mianownik: dwaj koledzy, dwie koleżanki, dwa morza
Dopełniacz: dwóch kolegów, dwóch koleżanek, dwóch mórz
Celownik: dwóm kolego, dwóm koleżankom, dwóm morzom
Biernik: dwóch kolegów, dwie koleżanki, dwa morza
Narzędnik: dwoma kolegami, dwiema koleżankami, dwoma morzami
Miejscownik: dwóch kolegach, dwóch koleżankach, dwóch morzach
Wołacz: o! dwaj kol
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!