Odmiana przymiotników

Zanim w ogóle zdefiniujemy przez co odmienia i czy w ogóle odmienia się przymiotnik, odpowiedzmy sobie na proste pytanie. Czym tak naprawdę jest przymiotnik?

Przymiotnik jest odmienną częścią mowy, która określa cechy osób, zwierząt, budowli, przyrody, wszystkiego tak naprawdę. Odpowiada w polskim systemie na pytania (jaki? jaka? jakie?). Skoro określa wyżej podane przeze mnie przykłady logicznym też musi być, że jest określany z rzeczownikiem, tworzy z nim takie językowe spoiwo jeżeli chcemy określić dane rzeczy np. żółte jabłko, niewielkie szkody, ogromne zyski, wielopiętrowe wieżowce.

Przez co odmieniamy przymiotniki? Przez przypadki, liczby oraz rodzaje.

Mamy pięć rodzajów, jeżeli dobrze pamiętacie trzy w liczbie pojedynczej i dwa w liczbie mnogiej :

L. Pojedyncza

– męski, on wg definicji przymiotnika będzie odpowiadać na pytanie „jaki?” – niebieski dom, czarny kot, wielki ogród,

– żeński, tu z kolei odpowiada na pytanie „jaka?” – śliska podłoga, gruba deska, śliczna sukienka, wysoka góra, niesmaczna potrawa,

– nijaki, odpowiada na pytanie „jakie?” – gorące powietrze, niewielkie szanse, zepsute mięso, ciekawe krajobrazy.

L. Mnoga :

– męskoosobowy – odpowiada na pytanie „jacy?” ze względu, że ta osoba liczby mnogiej określa tylko rodzaj męski – wysocy sportowcy, smutni panowie, ciekawi rozmówcy, zimni dranie, poparzeni strażacy,

– niemęskoosobowy – pytanie brzmi „jakie?” gdyż tutaj zawieramy pozostałe rodzaje liczby pojedynczej a więc żeński i nijaki – piękne kobiety, wspaniałe potrawy, gęste zalesienia, wysokie trawy, głębokie wyrwy, żenujące spektakle.

Przymiotniki możemy określać także na trzy sposoby o czym może nie wszyscy wiedzą :

– przymiotniki nacechowane pozytywnie: wspaniały, piękny, cudowny, wyjątkowy, epicki, wyśmienity,

– nacechowane negatywnie: słaby, zły, nijaki, żenujący, brzydki, okropny, niegrzeczny, smutny,

– nacechowane obojętnie/neutralnie: zielony, bordowy, polski, drewniany, murowany, adekwatny, stanowczy, piaszczysty. To są wszystkie inne przymiotniki którymi coś określamy ale nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy to forma pozytywna czy negatywna.

Odmianę przez przypadki zostawmy sobie na koniec, jako wisienka na torcie, a teraz skupmy się na nieco prostszej chociaż czasem zdradliwej odmianie czy też formie odmiany czyli:

– stopniowanie przymiotnika

Przymiotnik odmieniany w trzech stopniach równy, wyższy i najwyższy :

Piękny, piękniejszy, najpiękniejszy,
Słodki, słodszy, najsłodszy,
Wysoki, wyższy, najwyższy,

Tutaj nie ma jakieś wielkiej filozofii w stopniu wyższym zawsze będziemy dodać końcówki -szy, a w najwyższym dodamy do tego przedrostek -naj.

Są też przymiotniki które nie mają standardowej, że to tak ujmę odmiany przez stopnie, wtedy o takich powiemy, że są „ni