Parafraza
Parafraza, czym w ogóle jest ten środek stylistyczny w polskiej gramatyce?
Najprościej jak można byłoby to wyjaśnić to zmiana powiedzenia w taki sposób, aby nie zmieniając jego sensu, utworzyć nowe wyrażenie, nowe powiedzenie. Często chociażby w komentarzu czy na jakichś przedstawieniach mówimy „Parafrazując tekst, XYZ”. Parafraza mimo tego, że na pozór brzmi dosyć tajemniczo, jest chyba najbardziej wykorzystywanym środkiem w codziennej mowie. Czasem nawet nie zdajemy sobie sprawmy, że zamiast mówiąc „piszę” powiemy „człowiek, który pisał”, już używamy parafrazy. W bardziej profesorskim, czy takim profesjonalnym tłumaczeniu, parafrazą nazywamy przedłużenie danego wyrażenia, ale dalej nie zmieniając jego sensu.
Weźmy powiedzmy powiedzenie „Gdyby kózka nie skakała, to by nóżki nie złamała.”, zna je chyba każdy. Wiadomo jaki jest sens, ale jeżeli zrobimy z tego formę „Gdyby kózka nie złamała, to by teraz na izbie przyjęć nie siedziała”, to nie zmieniamy sensu wypowiedzi, dalej może chodzić o złamanie nogi, ale użyliśmy tutaj właśnie modelowego przykładu parafrazy. Nie zmieniając sensu całego powiedzenia, stworzyliśmy inny tekst, przykładów takich zabaw słowem można byłoby tu mnożyć i mnożyć praktycznie bez żadnego pohamowania.
Parafrazę też bardzo często stosuje się chociażby w biznesie, ja przynajmniej zauważam, że jest to umiejętność, której rekrutujący coraz bardziej może nie tyle wymagają, ale jest to na pewno środek który znacznie ułatwia chociażby negocjacje biznesowe. Nie przypadkowo mówi się, że parafrazowanie zaczyna stanowić główną część rozmów,
Np. weźmy na tapet rozmowę w sprawie kontraktu na budowę autostrady, i taki krótki dialog.
– No więc jesteśmy zainteresowani podjęciem się przebudowy tej nitki autostrady, w ciągu najbliższych dwóch lat, przy stawce jaką podaliśmy przy złożeniu oferty.
– Dobrze, więc jest pan zainteresowany podjęciem się przebudowy tej nitki autostrady, tylko wie pan, dwa lata to może być trochę dużo, przy takiej stawce jaką państwo podali, proponuje, żeby całą inwestycję zamknąć w 18 miesięcy.
Tutaj także mamy użycie przykładu parafrazy, kiedy powtarzamy ze swoimi zmianami to, co powiedziała jedna strona negocjacji. Przyjmuje się twierdzić, że parafraza to tak naprawdę swobodna możliwość omijania powtórek w zdaniach. Każdy chyba z czasów szkolnych, tudzież osoby które dalej jeszcze się edukują, wiedzą jak bardzo nauczyciele potrafią suszyć głowę, kiedy w ciągu dosłownie kilkunastu sekund użyjemy 2-3 razy tego samego wyrazu, odejmowanie punktów itd. potrafiło to być denerwujące.
Mamy np. opracować tekst na temat naszej ulubionej pamiątki, niech to będzie powiedzmy jakiś tam skromny upominek z wycieczki klasowej. Można napisać tak.
„Moja ulubiona pamiątka dotyczyła wyjazdu do Zakopanego, gdzie kupiłem pamiątkę, która będzie mi przypominać o tej bardzo miłej dla mnie chwili i całym wyjeździe”
Dwa razy używamy słowa pamiątka, normalnie przy jakichkolwiek egzaminach i innych tego typu testach, nasze na pewno pozytywne emocje będą jednak odbierane jako błąd gramatyczny. No więc jakoś tę drugą pamiątkę w tym zdaniu trzeba zastąpić.
Możemy zamiast słowa pamiątka użyć słów takich jak: upominek. Wtedy możemy napisać to następująco:
„Moja ulubiona pamiątka dotyczyła wyjazdu do Zakopanego, tam kupiłem sobie pewien skromny upominek, który zawsze będzie mi przypominać o bardzo mile spędzonym czasie w trakcie tej wycieczki.”
Zręcznie, a przy okazji nie zmieniając istoty swojej emocji, którą chcieliśmy przekazać, udało nam się uniknąć powtórki używając parafrazy. Nauczyciel zadowolony wystawia wyższą ocenę, my szczęśliwi, bo zaczynamy pomału rozumieć, jak zamiennie używać zwrotów tak, by nasi egzaminatorzy nie mieli się do czego doczepić.
Można więc na koniec powiedzieć, że parafraza to tak naprawdę niekończący się słowotok. Nie musimy koniecznie i tylko używać go, kiedy chcemy błysnąć nie wiadomo jakim intelektem, albo na siłę zmieniając powiedzenie tak, żeby zostać mistrzem ciętego języka. Możemy, a raczej przede wszystkim używajmy tego w taki sposób, aby nasz język, a co za tym idzie także nasze słownictwo, było bardziej bogate, abyśmy potrafili w niektórych sytuacjach, które tego wymagają, bardziej operować słownictwem, czasami może nawet manipulować naszymi zdaniami tak, ażeby dalej nie wybijać się z rytmu tego, co chcemy powiedzieć.
Dlatego właśnie jest krążące obecnie przeświadczenie, że to właśnie definicja parafrazy dzisiaj stanowi główną część, taką kluczową bazę do tworzenia nowych wyrażeń, czy też do umiejętności tworzenia tekstów, które będą przyciągały czytelnika. Za wszystkie nowomowy, czy też sformułowania typu „truskawka na torcie” czy „typowy Jugol” odpowiada właśnie parafraza. To co przedstawiłem stanowi dobry początek do zaznajomienia się z podstawami jej użycia i na pewno będzie pomocne w sytuacji, kiedy coś będzie trzeba odpowiednio sparafrazować.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!