Pisownia Nie Z Przymiotnikami
Pisownia „nie” z przymiotnikamiPisownia partykuły „nie” często nastręcza nam wielu problemów. Pewnie nie raz każdy z nas popełnił błąd, posługując się tą partykułą. Bardzo ważne więc jest, aby przyswoić sobie kilka zasad, które pozwolą uniknąć popełnienia podobnych błędów w przyszłości. Poniżej znajdziecie wszystko, czego potrzebujecie, aby dowiedzieć się, kiedy „nie” piszemy łącznie z przymiotnikami, a kiedy – rozdzielnie. Najpierw przypomnimy sobie, czym jest przymiotnik, jakie ma zastosowanie i na jakie pytania odpowiada, ponieważ bez tego nie będziemy w stanie omówić jego pisowni z „nie”. Życzę miłej i owocnej nauki.Przymiotnik – co to jest?
Przymiotnik jest samodzielną, odmienną częścią mowy, która określa właściwości i cechy rzeczowników (np. ciekawy film, młoda dziewczyna, piękna piosenka, wysokie drzewo, dorodna dynia), kształt i barwę (np. czerwona peleryna, niebieskie spodnie, biała ściana, czarna gitara) oraz materiał, z którego wykonano dany przedmiot (np. drewniany stół, bambusowa podkładka pod kubek, porcelanowa laleczka, plastikowa zabawka). Przymiotnik określa cechy nie tylko przedmiotów, budynków czy innych obiektów, ale również ludzi, zwierząt, roślin, stanów, zjawisk. Przymiotnik odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje. Co więcej, ulega on stopniowaniu (stopień równy, wyższy i najwyższy). Przymiotnik odpowiada na pytania: Jaki? Jaka? Jakie? Czy? Czyja? czyje? Który? Która? Które? Niedawno językoznawcy stwierdzili, że przymiotnikiem będzie nie tylko wyraz odpowiadający na powyższe pytania, lecz także wyraz pełniący w języku polskim podobną funkcję.Kiedy z przymiotnikami „nie” piszemy łącznie, a kiedy rozłącznie?
W szkole uczy się nas, że „nie” z przymiotnikami piszemy łącznie, a z czasownikami – osobno. Sprawa nie wygląda jednak aż tak prosto i nieskomplikowanie, bowiem w języku polskim przewidziano kilka przypadków, w których cząstki „nie” nie zapisuje się łącznie z przymiotnikami.I) Kiedy „nie” z przymiotnikiem piszemy rozdzielnie?a) Przymiotniki w stopniu wyższym i najwyższym zapisujemy rozdzielnie z cząstką „nie”, np. nie najpiękniejszy, nie mądrzejszy, nie najgłupszy, nie urodziwszy, nie okrąglejszy, nie najładniejszy, nie najgłośniejszy, nie najwyższy, nie mniejszy. Przykłady użycia: – Moja koleżanka jest nie głośniejsza niż ja.
– Ten chłopak, który stoi w kącie przy szafkach, jest nie najgłupszy w szkole. – To jest nie najokrąglejszy stół, jaki udało mi się zobaczyć. – Nie uważasz, że to jest nie najgłupszy pomysł? – Moja siostra jest nie ładniejsza ode mnie. – Czy ten chłopak jest nie mądrzejszy od Ani?b) Kiedy cząstka „nie” razem z przymiotnikiem nie tylko stanowi bezpośrednie przeciwstawienie innemu przymiotnikowi, ale również kiedy eksponujemy przez to jeden z przymiotników, np. nie ładny, ale brzydki; nie głupi, ale mądry; nie ciekawy, ale nudny; nie gruby, ale chudy; nie drewniany, ale plastikowy; niepracowity, ale leniwy.
Przykłady użycia:- On jest nie gruby, ale chudy.- Ona jest nie pracowita, ale leniwa.II) Przymiotnik z „nie” połączony łącznikiem
Istnieje też możliwość połączenia przymiotników z partykułą „nie” za pomocą łącznika (-). Wykorzystamy łącznik, kiedy w logicznych przeciwstawieniach drugi człon zapisujemy wielką literą, np. nie-Szekspirowski (= np. to dzieło nie jest dziełem Szekspira), nie-Mickiewiczowskie (= np. to dzieło nie jest dziełem Mickiewicza).
Przykłady użycia:1. To jest „Nad Niemnem”, więc jest to dzieło nie-Mickiewiczowskie.
2. Nie jestem pewna, czy ta książka jest nie-Szekspirowska. Będę musiała to sprawdzić w Internecie.
3. Mama kupiła mi na urodziny nie-Mickiewiczowski utwór literacki.III) Pisownia łączna przymiotnika z „nie”Przymiotnik w stopniu równym zapisujemy łącznie z partykułą „nie”.
Przykłady użycia: 1. Kupiłem chleb w sklepie, ale okazał się on nieświeży. 2. Film, który wczoraj obejrzałem, był po prostu niepowtarzalny! 3. To jest niedzisiejsza gazeta, dlatego też nie warto czytać zamieszczonych w niej wiadomości, ponieważ są już nieaktualne. 4. Osoby niepełnoletnie nie mogą pić alkoholu ani palić papierosów. 5. Mój niemały piesek wystraszył wczoraj w parku staruszkę, zbierającą kasztany.6. Wczoraj namalowałam mój pierwszy obraz, który mama nazwała niebrzydkim.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!