„Rz” i „ż” – zasady pisowni

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: „Rz” i „ż” – zasady pisowni, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!
Opiekun merytoryczny: Marek Lepczak
Czytaj więcej

Witam was serdecznie moje robaczki, te starsze i te młodsze. Dzisiaj poruszymy sobie odwieczny (tak naprawdę to nie, ale wiecie jak to bywa) problem z pisownią wyrazów z użyciem rz i ż.
Sam będąc jeszcze małym Kajtkiem całymi dniami myślałem sobie: „Kurczę, skoro to rz i ż w wyrazach i tak czytamy tak samo, to po kiego grzyba stosujemy odmienne pisownie?
Aby to zrozumieć, musielibyśmy się cofnąć trochę w naszym ortograficznym wehikule czasu. Jeszcze przed wojną przyjmowało się, że istnieje wyraźna różnica zarówno w pisowni, jak i w wymowie takich wyrazów. Jeżeli mieliśmy wyraz żaba, to wymawialiśmy to normalnie jako ż a b a. Jeżeli jednak mieliśmy wyraz krzak, to wymawiane to było jako k R ż a k. Rozumiecie? Mimo że wymawiane było ż, to podkreślano jednocześnie tam funkcję litery r. Trochę jak dzisiaj mamy fonetyczne użycie r w języku francuskim, często słyszycie jak Francuzi zajeżdżają tą głoską r w swojej wymowie; coś bardzo podobnego mieliśmy wówczas w swojej mowie. Jednak im dalej w las, im bardziej wchodziliśmy w czasy współczesności, odchodzono od takiej mowy, aż dzisiaj tak naprawdę nie ma już żadnego zmiękczania wyrazów z głoską rz; wymawiamy to tak samo jak zwykle ż. Dlatego obecnie tak istotne jest znać zasady pisowni wyrazów z tymi głoskami.
Pisownia wyrazów z ż:
Kiedy najczęściej będziemy stosowali taką pisownię?
Kiedy będziemy mieli do czynienia z funkcją zamiany głoski na inną w wyrazie pokrewnym, a te głoski to:
Ż na G (książka -> księga)
Ż na DŻ (koleżeński -> koledzy)
Ż na S (węższy -> wąski, pożywny -> posiłek)
Ż na H (drużyna -> druh)
Ż na Z (zamrażarka -> zamrozić)
Ż na Ź (wożę, wozić) – UWAGA! W tej odmianie możemy używać zamiany tak na zi, bo dalej traktujemy to jako głoskę ź, tylko zmiękczoną.
Ż będziemy pisać także po konkretnych głoskach (L, Ł, oraz R) jednak zawsze mogą być wyjątki np. współrzędne, rzygać.
Wyrazy zapożyczone również przeważnie będą stosować pisownię z ż (rewanż -> revange, abitraż -> arbitrage).
Oczywiście ż pojawi się też w wyrazach, których nie opisuje żadna ortograficzna reguła, ale według Rady Języka Polskiego będą zapisywane przez ż, np. gżegżółka, mżawka, piegża itd.
Kilka przykładów użycia ż:
Poszliśmy dzisiaj pożeglować na żaglówce, kiedy zrobiło się chłodniej poszliśmy na gorącą herbatę z żurawiną.

Gdybym żył, tak jak chcę, to mógłbym pożyczyć kupę kasy i wybrać się na wyprawę marzeń.

Z zastosowaniem odmiany:
Walczymy dzisiaj z bardzo mocną drużyną, mającą w sk�

Sprawdź również:

Dodaj komentarz jako pierwszy!