Spójnik
Spójnik jest nieodmienną częścią mowy, która nie może funkcjonować samodzielnie. Jego funkcją jest spajanie wyrazów w zdaniu pojedynczym bądź zdań składowych w zdaniach złożonych. Ponadto spójnik pomaga nam określić, które zdania są współrzędne, a które złożone.
Przykłady:
1.Ania idzie i słucha muzyki.
2.Kupię sukienkę albo sweterek.
3.Dzisiaj wieczorem pójdę do kina, lecz najpierw muszę pomóc mamie w domowych porządkach.
Przykładowe spójniki: ale, a, oraz, i, lecz, jednak, ani, że, iż, ponieważ, chociaż, czyli, dlaczego, zatem, aby, by, żeby, jak, niż, zaś, albo, bo, jeżeli, jeśli, gdyby, aż, bądź, gdyż.
Spójniki dzielimy na:
1.spójniki współrzędne – ich zadaniem jest łączenie zdań współrzędnie złożonych bądź samodzielnych wyrazów w zdaniach pojedynczych. Dzielimy te spójniki na:
•łączne – łączą elementy i wskazują na pewną łączność przestrzenną oraz czasową (np. ani, a, i, oraz, jak również),
•rozłączne – łączą elementy, które się wzajemnie wykluczają (np. albo, lub, bądź, czy),
•wynikowe – łączą elementy, których treść wynika jedna z drugiej (np. toteż, stąd, zatem, więc),
•przeciwstawne – łączą elementy, które są sobie przeciwstawne (np. lecz, zaś, jednak, przecież, jednak),
•wyjaśniające – łączą elementy, z których drugi stanowi wyjaśnienie pierwszego (np. to znaczy, czyli).
Przykładowe zdania z użyciem spójników współrzędnych:
•Mama i tata chcą jechać na wakacje.
•Ania bardzo chciała wziąć udział w przesłuchaniu muzycznym, toteż tak zrobiła.
•Mogę wybrać sweter albo kurtkę.
•Monika chciała nauczyć się pływać, lecz bardzo boi się głębokiej wody.
•Magdalena nie wiedziała jak rozwiązać problem, więc poprosiła o radę swojego mądrego brata.
•To księżyc, czyli nasz naturalny satelita.
2.spójniki podrzędne – mają na celu łączenie zdania podrzędne ze zdaniem nadrzędnym (np. jakkolwiek, gdy, iż, że, dopóki, bo, ponieważ, bowiem, jeżeli, jeśli, żeby, by, aby, gdyby, choć, chociaż, gdy).
Przykładowe zdania z użyciem spójników podrzędnych:
•Monika nie pojechała do lasu, ponieważ boi się spać pod gołym niebem.
•Ania nie może wyjechać na wakacje do Włoch, dopóki nie poprawi ocen z matematyki.
•To jest moja babcia, jeżeli dobrze pamiętam.
•Ania nie może zostać piosenkarką, jeżeli nie umie śpiewać.
•Później pojadę do miasta, żeby zrobić porządne zakupy.
•Ania wciąż uważa, że nie była zadana praca domowa.
Interpunkcja w przypadku spójników
Zdania podrzędne oddzielamy zawsze od zdań względem nich nadrzędnych. Robimy to za pomocą przecinka. Zdania podrzędne najczęściej wprowadzamy do wypowiedzi poprzez zastosowanie wyrazów: gdyż, pomimo, że, bowiem, albowiem, ażeby, chyba, że, mimo że, pomimo że, jak, jeśli, gdyż, bo, jeżeli. Musimy wówczas przed tymi spójnikami postawić przecinek.
Przecinkami oddzielamy również zdania współrzędne i część wyrażeń złożonych, ponieważ łączy je ze sobą spójnik przeciwstawny (np. jednakże, jednak, natomiast, lecz, zaś, ale, a), spójnik wyjaśniający (np. czyli, to znaczy, mianowicie) czy kiedy połączone są bezspójnikowo.
W innych przypadkach przecinek stawiamy również, jeśli dany człon jest wtrąceniem się w myśl główną wypowiedzi.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!