Znaki przestankowe
Zamień czytanie na oglądanie!
i ucz się szybciej!
Witam Was, drodzy Użytkownicy. Dziś chciałabym Wam opowiedzieć o znakach przestankowych, zwanych też znakami interpunkcyjnymi. W języku polskim wyróżniamy następujące znaki interpunkcyjne:
– kropkę;
– dwukropek;
– średnik;
– myślnik;
– wielokropek;
– cudzysłów;
– nawias;
– pytajnik;
– wykrzyknik;
– przecinek.
KROPKA [.]Znakiem interpunkcyjnym, który jest bardzo często używany, jest kropka. Stawiamy ją:a) gdy zamykamy zapisywane wyrażenie, czyli zdanie twierdzące lub równoważnik zdania, np.
Mała Alicja zjadła dzisiaj na śniadanie płatki czekoladowe z mlekiem.Mama poprosiła mnie, abym posprzątała swój pokój, ponieważ panuje w nim artystyczny nieład.W porządku.Przylot samolotu.b) po cyfrach arabskich, które oznaczają liczbę porządkową, np.:
10. piętro (dziesiąte piętro)7. rząd (siódmy rząd)c) w datach, w których używamy tylko liczb arabskich, np.:
17.09.1398 r. (siedemnastego września tysiąc trzysta dziewięćdziesiątego ósmego roku)29.11.1726 r. (dwudziestego dziewiątego listopada tysiąc siedemset dwudziestego szóstego roku);
d) jeżeli skrót pochodzący od wyrazu, który chcemy skrócić, jest jego początkową literą lub jeżeli są to początkowe litery skróconego wyrazu, np.:
– inż. (inżynier);
–
l. mn. (liczba mnoga);
– prof. (profesor).
Kropki natomiast nie stawiamy w przypadku:
a) gdy ostatnia litera skrótu jest taka sama, jak wyrazu skracanego, np.:
– mgr (magister);
– mjr (major);
–
nr (numer).
b) w zapisie dat, w którym używamy do oznaczenia nazw miesięcy cyfr rzymskich, np.:
17 XII 1579 r. (siedemnastego grudnia tysiąc pięćset siedemdziesiątego dziewiątego roku);
28 VIII 1879 r. (dwudziestego ósmego sierpnia tysiąc osiemset siedemdziesiątego dziewiątego roku);
17 IV 1989 r. (siedemnastego kwietnia tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego roku).
DWUKROPEK [:]Dwukropek stawiamy:
a) przed cytatami i przy wprowadzaniu mowy niezależnej, np.:
Pani na lekcji języka polskiego zawołała: „Siadajcie szybko, wyciągajcie długopisy i zaraz dostaniecie kartki z testem”.b) przed wyliczeniem lub przed wyjaśnieniem, które zostało poprzedzone ogólną zapowiedzią, np.:
W mojej szafie zawiesiłam dzisiaj: dwa swetry, palto zimowe i nową, piękną kurtkę ze skóry naturalnej.W sklepie kupiłam dzisiaj: kilogram jabłek, dwa kilogramy bananów i trzy opakowania herbatników dla mojego młodszego braciszka.
Gdy chcemy określić formę gramatyczną rzeczownika musimy podać jego: liczbę, rodzaj i przypadek.
Rzeczowniki posiadają swój określony rodzaj: męski, żeński, nijaki, męskoosobowy i niemęskoosobowy.
Dwukropka nie stawiamy, jeżeli chcemy wymienić dwa wyrazy, które są połączone spójnikiem „i”, np.:
W sklepie kupiłam oranżadę i białą czekoladę.Pojechałam do sklepu zoologicznego po watę dla chomika i nowy kołowrotek.
Zjadłam dzisiaj na śniadanie dwie bułki i cztery pomidory.
ŚREDNIK [;]
Umieszczamy go pomiędzy wypowiedzeniami jednorodnymi pojedynczymi i złożonymi. Stosujemy go również często przy wyliczeniach, na przykład:Wyróżniamy następujące rodzaje rzeczownika:
a) rodzaj męski;
b) rodzaj żeński;
c) rodzaj nijaki);
d) rodzaj męskoosobowy;
e) rodzaj niemęskoosobowy.
MYŚLNIK [–]W języku polskim ma on jeszcze jedną nazwę – pauza. a) Można nim zastąpić wyrazy, które w wypowiedzeniu chcemy opuścić. b) Za pomocą myślnika możemy również wskazać wyrażenie, które będzie uogólniało to wszystko, co wcześniej zostało wyszczególnione, np.:Krokusy, sasanki, pierwiosnki – to pierwsze oznaki nadchodzącej wiosny.c) Możemy wskazać na wyrazy, których wcale nie oczekujemy, np.:Na mój balkon przyfrunęła kolorowa papużka, spojrzała w moją stronę – i bardzo szybko odfrunęła, kiedy zaczęłam otwierać drzwi balkonowe.d) Kiedy wyrazy lub wypowiedzenia zostają wtrącone, wtedy zawsze zapisujemy je oddzielone dwoma myślnikami, np.:Zyskał on – przypuszczam – spore poparcie wśród ludzi.WIELOKROPEK […]a) Za jego pomocą zaznacza się pauzę przed wyrazami, na które chcemy czytelnikowi szczególną uwagę, np.:
Odskoczył na bok i nagle… poczuł, że złamał nogę.
Pochylił się i wnet… wpadł do rowu.
b) Możemy również natknąć się na takie wypowiedzenie, w którym zobaczymy wielokropek umieszczony w nawiasie (…). Oznacza to, że – przepisując tekst – opuściliśmy jakąś jego część.
CUDZYSŁÓW [” „]Zawsze w cudzysłowie zapisuje się: cytaty, tytuły, mowę niezależną oraz wyrazy, które są użyte w znaczeniu przenośnym, np.:
Pani na lekcji języka polskiego powiedziała: „Przepiszcie nową wiadomo�
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!