Odmiana przez czasy
Zamień czytanie na oglądanie!
Czym w ogóle jest w językoznawstwie czas?
Czas – kategoria językowa określająca w czasie czynność, zjawisko lub stan, o których mowa w zdaniu.
Czyli najkrócej mówiąc to stan, w którym znajdujemy się, robiąc pewną czynność. Tenże stan będzie określać zasadę odmiany czy też użycia danego określenia w odpowiedni sposób w zdaniu.
W językoznawstwie wyróżniamy takie formy czasu:
– plusquamperfectum – zaprzeszły
– perfekt (perfectum) – przeszły dokonany, często o pewnym związku z teraźniejszością
– aoryst (aoristum) – przeszły dokonany
– imperfekt (imperfectum) – przeszły niedokonany, opisowy
– praesens – teraźniejszy
– futurum II (exactum) – przedprzyszły
– futurum I – przyszły
W języku polskim jednak będziemy wyróżniać trzy czasy, a te jeszcze mają swoje rozszerzenie, które będą kluczowe dla poprawnej odmienności.
Czas przeszły:
Jak sama nazwa mówi, czynność przez nas została już dokonana, co zresztą jest jednym z czasów, czyli:
– Czasem przeszłym dokonanym; jak będziemy odmieniać tę formę? Weźmy czasownik biegać w tym czasie. Pamiętajmy, że odmieniamy przez osoby w rodzaju męskim, żeńskim i nijakim w l.pojedynczej i męskoosobowym i niemęskoosobowym liczbie mnogiej.
Ja: biegałem
Ty: biegałeś
On: biegał Ona: biegała Ono: biegało
My: biegaliśmy
Wy: biegaliście
Oni: biegali One: biegały
Teraz ten sam czasownik odmienimy w drugim czasie przeszłym, czyli :
przeszły niedokonany:
Ja: biegłem
Ty: biegłeś
On: biegł, ona: biegła, ono: biegło
My: biegliśmy
Wy: biegliście
Oni: biegli, one :biegły
Widzicie podstawową różnicę? Zazwyczaj w każdej takiej odmianie przez czas dokonany i niedokonany będzie znikać w czasie niedokonanym jedna z liter, bo to ona określa czas dokonany. Z każdym wyrazem może zachodzić inna reguła odmiany, ale jej istota zawsze będzie ta sama i będzie odbywać się w ten sam sposób.
Drugim czasem, przez który odmieniamy, jest oczywiście czas teraźniejszy i tutaj tak naprawdę nie musimy sobie w ogóle zawracać głowy, bo odmiana zawsze jest taka sama i nie ma żadnej innej reguły :
Odmiana biegać w czasie teraźniejszym :
Ja: biegnę
Ty: biegniesz
On/ona/ono: biegnie – tu uwaga, czasownik w liczbie pojedynczej w trzeciej osobie zawsze będzie odmieniany w taki sam sposób, nie zachodzi tutaj zamiana końcówek czy formy odmiany ze względu na osobę.
My: biegniemy
Wy: biegniecie
Oni/one :
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!