Składniowe środki stylistyczne
Składniowe środki stylistyczne
Składniowe środki stylistyczne to środki związane ze składnią zdań. Należą do nich wszystkie figury retoryczne, które są podzielne na figury słów i figury myśli.
Figura słów – figura ta polega na połączeniu słów oraz zastępowaniu jednego wyrazu innym, aby w ten sposób lepiej wyrazić naszą myśl. Do figur słów zaliczamy: elipsę, anaforę, anakolut, epiforę, paralelizm.
Figara myśli – figura, której celem jest stworzeniu zestawu wyrazów, przyciągającego uwagę odbiorcy. Robi to, aby uwydatnić cały przekaz i myśl wypowiedzi. Do figur myśli zaliczamy: pytania retoryczne, wykrzyknienia, apostrofy, antytezy.
Do składniowych środków stylistycznych zaliczamy: antytezę, anakolut, apostrofę, elipsę, epiforę, inwersję, paralelizm, przerzutnię, powtórzenie, pytanie retoryczne, wykrzyknienie.
1. Anakolut – jest to celowe i świadome odejście od składniowej poprawności.
Przykładowy anakolut: „Otwórz oczy, to jesteś tryskającym powietrzem zdrój żywy”.
2. Antyteza – jest to zestawienie w jedną całość przeciwstawnych wyrazów lub całych fraz. Ma zwiększyć ekspresję wypowiedzi.
Przykładowa antyteza: Wszyscy przyszli na mecz, a jakby nikogo nie było.
3. Apostrofa – bezpośredni zwrot do odbiorcy, czytelnika tekstu, słuchacza wypowiedzi. Występuje najczęściej w przemówieniach bądź uroczystych utworach o charakterze poetyckim.
Przykładowa apostrofa: Mój drogi czytelniku, opowiem ci bajeczkę o dzielnym chłopcu i strasznym smoku.
4. Elipsa – polega na pominięciu niektórych elementów zdania ze względu na kontekst wypowiedz.
5. Epifora – powtórzenie tego samego wyrazu, zwrotu lub wyrażenia na końcach kolejnych segmentów wypowiedzi.
6. Inwersja – polega na zmianie naturalnego szyku zdań, aby nadać wypowiedzi uroczystego tonu, bądź aby podkreślić jakieś słowo w całej wypowiedzi.
7. Paralelizm – jest to stosowanie ciągów zdań o identycznej bądź podobnej budowę. Oznacza to, że w tekście będą występować podobne zdania lub fragmenty wypowiedzi.
Przykładowy paralelizm:
otwórz oczy,
otwórz okno,
wyjrzyj przez nie.
8. Przerzutnia – jest to przeniesienie końcówki zdania bądź myśli do kolejnego wersu tak, aby zaakcentować słowa, zwrot lub wyrażenie. Ma to na celu wprowadzenie elementu chaosu, a tym samym zwiększyć dynamikę.
9. Powtórzenie – wielokrotne powtórzenie zwrotu, wyrażenia, wyrazu, wersu, zwrotki, aby uzyskać rytmizację, zwiększyć dynamikę i ekspresję oraz podkreślić znaczenie.
Przykładowe powtórzenie: czerwień, czerwień, czerwień wszędzie spadają jesienne liście.
10. Pytanie retoryczne – pytanie, które zadajemy, aby nie uzyskać odpowiedź na nie, lecz aby skłonić kogoś do refleksji. Ma to podkreślić jakiś ważny problem lub sprawę. Pytania retoryczne często używane są w starszych tekstach oraz przemówieniach polityków bądź filozofów.
Przykładowe pytanie: Czyż nikt nie zastanawiał się nad krzywdą zwierząt zamykanych samotnie w domach z dala od swoich właścicieli?
11. Wykrzyknienie – grupa wyrazów, jeden wyraz bądź zwrot, który, może być urwany, wtrącony do wypowiedzi. Ma wyrażać emocję, silne emocjonalne zaangażowanie.
Przykładowe wykrzyknienie: Super! Tak! Do diaska!
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!