Firanka – Władysław Broniewski – Analiza i interpretacja

O autorze
Władysław Kazimierz Broniewski urodził się 17 grudnia 1897 roku w Płocku, a zmarł 10 lutego 1962 roku w Warszawie. Urodził się w rodzinie inteligenckiej, która miała pochodzenie szlacheckie, a także pielęgnowała tradycje patriotyczne. Ich herbem był Lewart. Były synem Antoniego i Zofii, z domu z Lubowidzka. Walczył jako żołnierz Legionów Polskich pod pseudonimu Orlik, a także uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej.
Polski poeta literatury współczesnej, tłumacz literatury rosyjskiej i niemieckiej, zaangażowanie i walka polityczna przyczyniła się do powstania liryki patriotycznej, żołnierskiej, rewolucyjnej i autobiograficznej.
Na twórczość Władysława Kazimierza Broniewskiego ogromny wpływ miał nurt polskiego romantyzmu. Jego poezja pisana jest potoczną mowę, a opisywane myśli, okazywane uczucia i wrażenia są mocno wyolbrzymione.
Władysław Kazimierz Broniewski w 1921 roku został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz wieloma orderami i medalami.
Spoczywa na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Alei Zasłużonych.
Przykładowe utwory to:
Tomiki wierszy: Anka, Bagnet na broń.
Poematy: Komuna Paryska, Wisła.
Tłumaczenia: Skrzywdzeni i poniżeni, Białe noce – Fiodora Dostojewskiego, Martwe dusze -Nikołaja Gogola

Geneza
Wiersz Firanka Władysława Broniewskiego został wydany w 1956 roku w tomiku poezji pod tytułem Anka. Jest on poświęcony tragicznie zmarłej córce. Tomik Anka i Tren XIX Jana Kochanowskiego są porównywane ze względu na poruszaną tematykę miłości, bólu i tęsknoty za ukochanym dzieckiem.

Analiza
Wiersz Firanka to liryki o tematyce egzystencjalnej. W utworze Firanka podmiot liryczny przedstawiony, zostaje jako liryka bezpośrednia w pierwszej osobie. Przedstawiony zostaje stan psychiczny poety i ojciec w jednej osobie, po śmierci ukochanej córki. Adresatem jest dusza zmarłej córki, która poecie kojarzy się z firanką poruszoną przez wiatr.
Wiersz składa się z trzech strof. Pierwsza zwrotka ma trzy wersy. Druga i trzecia zwrotka mają po cztery wersy o różnej długości sylab w wersie. Zastosowanie różnej liczby sylab od 4 do 11 to zabieg celowy, aby oddać panującą atmosferę grozy poprzez wyrażanie przeżyć związanych z obcowaniem z duchem. Jeśli wiersz zapisalibyśmy w sposób ciągły, to jest bez podziału na wersy, zachowuje on swoje napięcie i emocje, które ukryte są w treści.
Występujące emocje to obraz człowieka, który ma ból i pustkę w serce, a musi dalej żyć bez ukochanej córki.
W utworze występują rymy krzyżowe (przeplatane) ABAB:
– ku mnie – w trumnie, zasłony -strony, zaszeleściło- miło.
W wierszu możemy wyróżnić następujące środki stylistyczne:
– epitety – biała firanka, błękitne zasłony
– ożywienia – firanka pofrunęła,
– onomatopeja – zaszeleściło…,
– wykrzyknienia – O! pokaz mi się od tamtej strony!, Jak miło !,
– pytania retoryczne – Firanka?, Jesteś?, Czy tyś tu była?.
– przemilczenia – Jak miło… jak miło… jak strasznie, Firanka? … Czy tyś tu była? – zmuszające do zatrzymania się i reflacji.

Interpretacja
Dwa początkowe wersy pierwszej zwrotki, to jasny i czytelny wstęp do późniejszych wydarzeń.
Poeta przebywając późną porą w pokoju, pragnie zaczerpnąć świeżego powietrza:
Otworzyłem okno, a firanka
pofrunęła ku mnie
Firanka, którą wiatr porusza przywołuje wspomnienia i obraz leżącej córki Anki w trumnie. To jest powodem zaburzenia świadomości swoisty trans ojca.
Jak Anka
w trumnie.
Poeta dzięki białej firance oraz błękitnym zasłonom czuje obecność koło siebie ukochanego dziecka. Wydaje się rozdartym, zawieszonym pomiędzy jawą i snem, światem realnym i fantastycznym. Biała firanka, to symbol realnego świata, w którym jest podmiot liryczny, a błękitne zasłony to sen, w którym jest ukochane dziecko – Anka.
Odgłosy wiatru, który bawi się firanka i szelest zasłon przekonują ojca, że dusza jego córki jest z nim. Radość i szczęście przepełnia ojcowskie serce i prosi
O, pokaż mi się od tamtej strony!
Jesteś? Jak miło!….”
To powoduje mieszankę uczuć od strachu, smutku i cierpienia
„jak strasznie…”.
Podmiot powraca do realnego świata z przerażającą pustka. Wie, że tej nocy nie zaśnie z wrażeń i przewidzeń, jakich doznał oraz z pytaniem, które sobie zadaje:
Firanka?… Czy tyś tu była

Wiersz pokazuje nam co dzieje się z rodzicem, kiedy traci on dziecko. Wpada on w trans emocjonalnych nagromionych wspomnień. Drobne nawet rzeczy mogą kojarzyć się i przypominać pociechę. Pomimo grozy, przerażenia i strachu chęć zobaczenia dziecka lub możliwość spędzenia z nim jeszcze odrobinę czasu jest silniejsza i stawiana jest na pierwszym miejscu.

Sprawdź również:

• Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
• Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
• Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
• Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
• Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
• List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

Dodaj komentarz jako pierwszy!