Jedenastoletni zakochany – Andrzej Bursa – Analiza i interpretacja
„Jedenastoletni zakochany” to wiersz Andrzeja Bursy. Urodzonego 21 marca w Krakowie. Prawdziwy poeta, prozaik i dziennikarz. Studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim, pracował w redakcji „Dziennika Polskiego” jako reporter. Od 1954 publikował wiersze w czasopismach, głównie w studenckiej
„Zebrze”. Zmarł 15 listopada 1957 w Krakowie miał dwadzieścia pięć lat. Wyjątkowy utwór w dorobku człowieka stosującego zwykle brutalność i dosadny język. Zarysowana sytuacja zaskakuje swą delikatnością i liryzmem. W tym wierszu występuje dwóch bohaterów lirycznych- tytułowy jedenastoletni chłopiec i dorosły mężczyzna będący pewnego rodzaju mentorem. Podmiot liryczny pozostaje ukryty, odgrywając rolę narratora, który nie wypowiada się bezpośrednio ani nie stwierdza swojej obecności po żadnej ze stron. Utwór stanowi przytoczenie dialogu przedstawiającego cierpienie dziecka oraz wyższość dorosłego używającego swojego autorytetu, by wymusić presje na zrozpaczonym chłopcu. Tematem rozmowy jest miłość i rozterki duszy. Smutek jedenastolatka jest spowodowany rozstaniem z ukochaną, boli go serce, tęskni za dziewczyną i wie, że nie zobaczy już swojej wybranki. Płacze, bo czuje bezradność, bezsilność i nic nie może z tym zrobić. Już w pierwszych wersach rozrysowana jest sytuacja liryczna. Kiedy dorosły pyta: „Dlaczego płaczesz?”, otrzymuje prostą, dziecięcą odpowiedź naładowaną emocjami: „Moja miła wyjechała daleko
I już więcej jej nie zobaczę…”. Zaskakuje jednak charakter wypowiedzi chłopca. Przedmiot swojej fascynacji „moją miłą” nieco dziwi. Szczególnie że stwierdziło tak jedenastoletnie dziecko. Te dwa słowa rozpoczynają konflikt, który staję się meritum całego dialogu. Osoba dorosła będzie próbowała uświadomić chłopca o tym, że jest za młody na miłość, wyznawanie uczuć i tak poważne podejście do drugiej osoby. Według niej ze względu na wiek nie ma prawa odczuwać takich emocji. Powiada: „Masz jeszcze czas na rozterki duszy”, uważa, że momenty słabości związane z miłością zarezerwowane są tylko dla świata dorosłych. Jako „dziecko” może odczuwać jedynie ból spowodowany zdarciem kolan lub „braniem w skórę”. Tytułowy bohater znosi to dzielnie i bez płaczu. Dorośli wierzą, że tylko takie problemy mogą nękać osoby nie do końca sprawne i pełne emocjonalnie. Starszy bohater nie ma jednak żadnych dowodów na brak uczucia miłości ze strony jedenastoletniego człowieka. Nie daje przez to rozmówcy poczucia bezpieczeństwa, pozytywnych wskazań, a jeszcze bardziej potęguje zagubienie i niezrozumienie stwierdzeniem: „Jesteś za duży żeby płakać
A za mały żeby kochać”. Teraz chłopiec stoi między dwoma światami i w żadnym w nich nie czuje się jak w domu. Znajduje się między dzieciństwem, a dorosłością nie ma prawa do emocji z żadnego etapu życia. Według dorosłego wszystko powinno następować wedle ustalonych wcześniej reguł oraz poddawać się logicznej systematyzacji. Przez brak zrozumienia jedenastolatek czuje się źle. Osamotniony mimo tłoku, zraniony mimo braku widocznych ran i niezrozumiały mimo tłumaczeń. Życie w świecie, w którym dorośli uważają cię za perfekcyjnie stworzoną jednostkę postępującą według wytycznych jest ciężkie i przerażające. Konflikt bohaterów można też przenieść do rzeczywistego świata. Każdy z nas momentami staje się takim zakochanym jedenastolatkiem. Odczuwamy emocje, których pozornie powinniśmy unikać. Uczucia nie powinny być podporządkowane do poszczególnych grup wiekowych. Świat zewnętrzny jest jak ten starszy, uparty rozmówca. Szczerze wierzy i pragnie dopasować nas do schematów: zachowania, emocji czy też życia społecznego. Każdy z nas jest w pewien sposób zraniony i porzucony przez społeczeństwo oraz indywidualnie rozwinięty pod względem uczuć. „Jedenastoletni zakochany” to wiersz mający budowę ciągłą. Składa się z osiemnastu wersów różnej długości. Przez niedokładne rymy lub ich brak dialog sprawia wrażenie autentycznej rozmowy. Występują w nim również przenośnie np. „Więc się błąkam po oziębłym globie” co wskazuje na osamotnienie chłopca.
Sprawdź również:
- Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
- Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
- Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
- Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
- Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
- List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja
Dodaj komentarz jako pierwszy!