Lilije – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

,,Lilije” to ballada napisana przez Adama Mickiewicza. Dotyczy wydarzeń za czasów panowania Bolesława Śmiałego, kiedy to król Bolesław, wracając ze słynnej wyprawy na Kijów, rozkazał, aby niewierne żony żołnierzy karać śmiercią.
Utwór skupia się na poczuciu winy i niedającym kobiecie spokoju wyrzutom sumienia po zamordowaniu męża. Uczy, że za każde przewinienie czeka nas kara, której nie da się uniknąć.
O co chodzi w utworze?Młoda kobieta, aby uniknąć kary za niewierność, zdecydowała się na desperacki krok – zabójstwo. Ciało mężczyzny zakopała na łące obok lasu i zasadziła w tym miejscu lilie, chcąc w ten sposób ukryć swoją zbrodnię. Kiedy skończyła, udała się przez łąki do pustelnika, aby ten udzielił jej rozgrzeszenia i wyznaczył pokutę. Morderczyni obawiała się. że jej tajemnica wyjdzie na jaw. Ważną rolę odgrywa tu natura, która podczas jej ucieczki dawała znaki, że potępia jej czyn.:”Zmrok pada, wietrzyk wieje;
Ciemno, wietrzno, ponuro.
Wrona gdzieniegdzie kracze
I puchają puchacze”
Podczas rozmowy z pustelnikiem kobieta wyznała mu, co zrobiła, i błagała, aby rzekł, co ma uczynić, żeby jej zbrodnia okryła się wieczną tajemnicą. Pustelnik, zaskoczony jej postępowaniem (myślał, że żałuje swoich czynów, podczas gdy ona tylko obawiała się kary) kazał jej udać się w spokoju do domu, ponieważ jej tajemnicę wyjawić mógł tylko jej zmarły mąż.
Kiedy wróciła do domu, dzieci wypytywały ją, gdzie jest ich tata. Ona odpowiedziała, że został w lesie i wróci wieczorem. Po tygodniu czekania dzieci zapomniały o ojcu. Kobieta jednak nie umiała zapomnieć. Powoli traciła zmysły. Słyszała wieczorem kroki, stukania, głos męża wołający swoje dzieci. Wyrzuty sumienia nie pozwalały jej spać i być szczęśliwą.
Pewnego poranka usłyszała zbliżających się gości. Byli to bracia jej męża. Gdy spytali, gdzie jest ich brat, Pani skłamała, mówiąc, że zginął na wojnie. Oni jednak zapewnili ją, że nie zginął, ponieważ wracał wraz z nimi. Chcąc zrobić niespodziankę swojej żonie, poszedł inna drogą, aby być na miejscu przed nimi. Kobieta ze stresu zemdlała, a usprawiedliwiając się, mówiła, że to z radości.
Czekali kilka dni, lecz po ich bracie nie było śladu. Postanowili wrócić, ale zatrzymała ich żona. Tłumaczyła, że jesienna pogoda nie sprzyja podróżom. Przeczekali jesień, zimę i wiosnę. Zaczęli zakochiwać się w młodej kobiecie. Wyznali jej swoje uczucia z nadzieją, że wybierze jednego z nich. Kobieta udała się po radę do pustelnika. Starzec wytłumaczył jej, że to, co spotyka ją na ziemi, jest pewnego rodzaju karą. Jeśli jednak skrucha jest szczera, otrzyma odpuszczenie win, a on wskrzesi jej zmarłego sprzed roku męża. Pani zamarła ze strachu. Mówiła, że w ramach pokuty odda swoje plony czy wstąpi do klasztoru. Kategorycznie zabroniła też pustelnikowi wskrzeszać jej męża. Starzec, przygnębiony jej wyznaniem, powiedział, aby wyszła ponownie za mąż, bo jej pierwszy mąż pozostanie zmarły, dopóki go nie zawoła. Wymyślił plan, aby obaj mężczyźni upletli wianki z kwiatów i przynieśli je pod ołtarz. Którego wianek kobieta jako pierwszy weźmie do ręki, tego poślubi.
W dzień wesela bracia udali się do lasu upleść wianki. W kościele pani wybrała wianek zrobiony z lilii. Starszy brat z radością oznajmił, że należy on do niego. Jednak młodszy posądził go o kłamstwo i wywiązała się z tego bójka.
Nagle trzasnęły drzwi kościoła, zgasły świece, a w wejściu ukazała się biała postać w zbroi i głośno powiedziała, że wieniec jest jej. Zagroził swojej złej żonie i niedobrym braciom, którzy zbezcześcili jego grób. Po tych słowach cerkiew zapadła się, zabijając wszystkich w środku (żonę i dwóch braci), a na pokrywającej ruiny warstwie ziemi wyrosły lilie.
Analiza
Ballada poprzez scenerię (np. ciemny las) czy wygląd bohaterki po dokonaniu zabójstwa (krew na rękach) budzi grozę u czytelników.Utwór nie ma budowy regularnej – składa się ze zwrotek o różnej liczbie wersów.Budowa składniowa oparta jest na powtórzeniach (wyrazów i wersów).
Utwór opiera się na prostocie i minimalizmowi.
Napisany został siedmiozgłoskowcem.
Ballada jest dynamiczna.W balladzie występują rymy dokładne, żeńskie i męskie, parzyste i krzyżowe.
Autor
Adam Mickiewicz (ur. 24.12.1798 r., zm.26.11.1855 r.) – polski poeta, działacz polityczny, wykładowca akademicki. Obok Juliusza Słowackiego uznawany był za najwybitniejszego polskiego twórcę epoki romantyzmu.

Sprawdź również:

• Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
• Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
• Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
• Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
• Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
• List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

Dodaj komentarz jako pierwszy!