Liść – Józef Grzegorz Ratajczak – Analiza i interpretacja
Kilka słów o autorze
Józef Grzegorz Ratajczak urodził się 29 lutego 1932 roku w Poznaniu. Zmarł natomiast 24 maja 1999 roku. Był polskim poetą, a także prozaikiem. Ukończył kierunek filologii polskiej na Uniwersytecie imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu. W czasie swojego życia stworzył wiele tomików poetyckich. Pierwszy z nich nosił tytuł „Niepogody” i został wydany w 1957 roku. Grób Józefa Ratajczaka mieści się na Cmentarzu Miłostowo. Znajduje się w mieście, z którego pochodził artysta. Jego twórczość jest powszechnie omawiana w szkołach na lekcjach języka polskiego.
Analiza i interpretacja utworu
Ten tekst traktuje o dziele Józefa Ratajczaka pod tytułem „Liść”. Wiersz artysty, mimo swojej krótkiej formy, zawiera ważne wartości. Odnoszą się one do tego jak ulotne jest życie elementów przyrody oraz w domyśle również ludzi.
Pierwsza strofa utworu brzmi następująco:
„Usiadł liść na gałązce,
zieleń zacisnął w piąstce,
otwiera dłonie i z dłoni
lato rozwija zielone”.
Ten fragment możemy odnieść bezpośrednio do ludzkich narodzin. Człowiek przychodzi na świat, aby rozpocząć swoją historię. Tak samo jest z liściem, który w przenośni usiadł na gałązce. Drzewo wypuściło go po wyjściu z zimowej stagnacji. To dowód na to, że natura powraca do życia. Zieleń, którą ściska w piąstce możemy odnieść do tego, że każdy z nas ma w rękach własny los i może nim dowolnie pokierować. Liść otwiera dłonie, aby świat nabrał barw i po to, by przywołać piękną porę lata. To z kolei możemy porównać do okresu, w którym człowiek dorasta. Wtedy ma jeszcze częściowo zaciśniętą piąstkę, co oznacza, że nie odpowiada w pełni za siebie. Później natomiast nadchodzi czas, w którym wkracza w dorosłość, zaczyna doświadczać nowych bodźców oraz przeżywać rozmaite wydarzenia. Rzeczywistość stopniowo nabiera barw podobnie jak świat w porze letniej. Wszystko jest ekscytujące i nowe. Młody człowiek czerpie zatem z życia ile się da.
Zacytujmy drugą i zarazem ostatnią strofę w celu dalszej analizy:
„Usiadł listek na drzewie,
Kiedy odlecieć, nie wie.
Piórka żółte nastroszył,
Bo jesień podmuchem go płoszy”.
Jak dobrze wiemy, natura wokół nas zmienia się w zależności od pory roku. Nabywa nowych, charakterystycznych cech, potrafi różnić się diametralnie od tego jaka była wcześniej. Tacy jesteśmy również my. Wraz z upływem naszego życia zmieniamy się i jest to w pełni normalne. Dojrzewamy przez różne bodźce i zmieniamy swoje postrzeganie świata. Cztery pory roku także możemy zinterpretować. Przekładając je na życie ludzkie, wiosna to dzieciństwo, lato to czas młodości, jesień to okres, w którym jesteśmy już w pełni dojrzali, a zimą się starzejemy. Wracając do treści wiersza, wiemy, że listek ponownie usiadł na drzewie i nie wie, kiedy odlecieć. Przybrał żółtą barwę w związku z nadejściem jesieni. W jego kierunku podwiewa wiatr, dlatego poeta przyrównuje ruch liścia do stroszenia piór przez ptaki. Sytuacja pogodowa niestety utrudnia mu utrzymanie się w miejscu. To zdarzenie przypomina wkraczanie człowieka w podeszły wiek. W tym czasie proste czynności stają się trudne, nie wiemy, kiedy nadejdzie nasz kres, a także czujemy się już o wiele słabsi. W naszej głowie pojawia się dużo pytań bez odpowiedzi. Nie jest to jednak smutny czas, bo jesień to kolorowa pora roku. Podeszły wiek, jak i ona, również może być barwny. Pojawienie się na świecie wnuków, czas na spełnianie pasji, prowadzenie zdrowego trybu życia itp. Wszystko to jest piękne. Trzeba więc przyznać, że każdy etap życia jest wyjątkowy na swój sposób.
Utwór Józefa Ratajczaka jest napisany prostym i zrozumiałym językiem. Składa się z dwóch czterowersowych strof, w których pojawiają się rymy. Jest dziełem opartym na metaforze. Przemijanie jest w nim ukazane w delikatny i piękny sposób. Jest więc idealnym wstępem do dłuższej rozmowy między jego czytelnikami. Taka konwersacja może ich doprowadzić do ciekawych i wartościowych wniosków. Dzieło Józefa Ratajczaka wprowadza osoby przyswajające jego treść w nastrój zadumy, a nie smutku jak z pozoru się może wydawać przy takim temacie.
Sprawdź również:
- Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
- Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
- Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
- Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
- Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
- List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja
Dodaj komentarz jako pierwszy!