Marzenia – Joanna Kulmowa – Analiza i interpretacja
Kilka słów o autorce
Joanna Kulmowa, a właściwie Joanna Maria Kulma, urodziła się 25 marca 1928 roku w Łodzi, a zmarła 17 czerwca 2018 roku w Warszawie. Była nie tylko poetką. Pisała też utwory sceniczne, a także książki skierowane do młodych czytelników. Poza tym była też znana jako prozaik i reżyser. W 1961 roku, wraz z mężem Janem oraz Stefanem Sutkowskim, Zofią Wierchowicz, Andrzejem Sadowskim i Juliuszem Borzymem, założyła Warszawską Operę Kameralną. Podczas wojny uczestniczyła w tajnych kompletach. Jej poetycki debiut miał miejsce w 1952 roku.
Analiza i interpretacja utworu
Wiersz „Marzenia” dotyczy tego, jak ważne w życiu człowieka są pragnienia i jak trudna w odczuciu może być ich utrata.
W pierwszym wersie poznajemy podmiot liryczny, który jest uczniem. Mówi o sobie wprost:
„Ja nie lubię chodzić do szkoły,
choć nic nie ma we mnie z lenia”.Czytelnik zadaje sobie pytanie, co jest powodem niechęci owego człowieka do uczęszczania do szkoły.
Odpowiedź otrzymuje w dalszej części wiersza:
„Ja nie lubię chodzić do szkoły
bo w tornistrze się nie mieszczą marzenia.
W szkole jest wielki porządek.Nikt nie trzyma pod ławką marzeń.
Muszę zostawić je w domu
pod stołem
albo w jakiejś szparze”.
Na lekcjach nie ma możliwości, aby snuć rozmyślania i spełniać marzenia. Podmiot liryczny musi skupić się na nauce i logicznym myśleniu. Jest to dla niego denerwujące, bo swoje pragnienia musi zostawić w domu. Rozczarowany chowa je tam regularnie przed niepożądanym wzrokiem innych i liczy na to, że nie znikną, zanim wróci. Dociera do nich dopiero po zakończeniu dnia w szkole. Uczeń wyraża duży żal w związku z taką sytuacją. Chciałby, aby szkoła kojarzyła mu się jako cudowna kraina, taka, która sprzyja rozwojowi wyobraźni. Niekoniecznie chce ją kojarzyć z pełną określonych zasad instytucją.
Końcowa część utworu brzmi następująco:
„A one przez ten czas rosną.
Odbywają samotne podróże.
I kiedy wracam ze szkoły
za dalekie są
i na mnie za duże”.
W tym fragmencie wyrażona jest nostalgia za tym, co było, ale już nie wróci. Podmiot liryczny, nie mogąc zabrać ze sobą marzeń, z czasem je traci. Dorasta, nie spełniwszy ich, i czuje z tego powodu żal. Owe pragnienia są już dla niego zbyt dalekie, aby mógł do nich dotrzeć. Giną w szarej rzeczywistości. Ich miejsce natomiast zajmują inne, całkowicie nowe. Taka interpretacja prowadzi nas do stwierdzenia, że wraz z dorastaniem zmieniamy sposób postrzegania świata, wytyczamy sobie nowe cele i priorytety. Wtedy pojawia się u nas uczucie nostalgii za tym, co nie zostało spełnione, ale i motywacja do działania w czasie rzeczywistym.
Można powiedzieć, że podmiotem lirycznym jest uczeń, który dopiero rozpoczyna edukację i nie rozumie jeszcze zmian, jakie zachodzą w jego życiu. Z czasem jednak dostosowuje się do nich.
Utwór pod tytułem „Marzenia” autorstwa Joanny Kulmowej zachęca czytelników do spełniania marzeń i osiągania zamierzonych celów. Jest przyjemny w odbiorze, bo wywołuje pogodny, ale jednocześnie nostalgiczny nastrój. Skłania do wysnucia wielu wartościowych refleksji i wspomnień. Jest motywujący, pomaga w zmobilizowaniu się do spełnienia określonych planów.
Wiersz został napisany prostym i zrozumiałym językiem. Ma trzy strofy, a każda z nich składa się z czterech wersów.
Wiersz jest rytmiczny. Stanowi przykład liryki bezpośredniej.
Przykładowe środki stylistyczne:
– epitety: „wielki porządek”, „samotne podróże”;
– metafory: „bo w tornistrze się nie mieszczą marzenia”, „Nikt nie trzyma pod ławką marzeń. Muszę zostawić je w domu / pod stołem / albo w jakiejś szparze”;
„A one przez ten czas rosną. Odbywają samotne podróże”;- anafora: „Ja nie lubię”.
Sprawdź również:
- Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
- Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
- Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
- Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
- Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
- List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja
Dodaj komentarz jako pierwszy!