Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
Parę słów o autorze
Cyprian Kamil Norwid urodził się we wsi Laskowo-Głuchy pod Radzyminem 24 września 1821 roku. Był jednym z najwybitniejszych polskich poetów, a także świetnym dramaturgiem, grafikiem, malarzem i myślicielem.
Za młodu uwielbiał zwiedzać różne kraje. Dzięki podróżom poznał najznakomitszych polskich artystów tamtego okresu: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego i Fryderyka Chopina. W wieku 56 lat został bez pieniędzy i przebywał w przytułku na przedmieściach Paryża. Zmarł tam w osamotnieniu i zapomnieniu w nocy z 22 na 23 maja 1883 roku, dożywając 62 lat.Geneza utworu
Utwór powstał w Nowym Jorku w 1854 roku („Moja piosnka I” ukazała się dziesięć lat wcześniej). Przez pół wieku jedyną osobą poinformowaną o istnieniu wiersza była Maria Trębicka – powiernica Norwida. Dopiero w roku 1904 utwór odkrył Zenon Przesmycki i opublikował go na łamach swojego czasopisma „Chimera”.
Analiza utworu
Podmiotem lirycznym w wierszu „Moja piosnka II” jest emigrant tęskniący za ojczyzną i odczuwający samotność wśród obcych. Możemy przypuszczać, że jest to sam autor, który również przebywał za granicą. Adresatem monologu lirycznego jest Bóg – pojawiają się słowa: „Tęskno mi, Panie”. Sprawia to, że utwór przypomina litanię. Wiersz mówi o nostalgii tułacza, która jest potęgowana pozytywnymi wspomnieniami kraju ojczystego, jego obyczajów i krajobrazów. Ukazany w wierszu obraz ojczyzny jest wyidealizowany.Wiersz jest przykładem liryki bezpośredniej pierwszoosobowej oraz inwokacyjnej. Tekst posiada regularną budowę – składa się z sześciu czterowersowych strof, które nazywamy safickimi. Pierwszy i trzeci wers każdej ze strof ma jedenaście sylab, a trzeci i czwarty – tylko pięć. Norwid zastosował w utworze rymy krzyżowe.
Środki stylistyczne zastosowane w utworze:
a) anafora – pierwsze trzy strofy zaczynają się słowami „do kraju tego”, przez co w utworze w ogóle nie pada słowo: Polska i nie możemy być pewni, o jakim państwie mówi poeta;b) apostrofa – wyrażenie „Tęskno mi, Panie” w tekście stanowi osobisty zwrot do Boga;
c) parafraza – słowa „Do tych, co mają t a k za t a k – n i e za n i e” odnoszą się do słów Jezusa: „Niech słowa wasze będą tak, tak – nie, nie” z Ewangelii według świętego Mateusza;
d) porównanie – funkcją zwrotu ’’Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony / Są jak – odwieczne Chrystusa wyznanie“ jest ukazanie religijności ludzi zamieszkujących omawiane państwo;e) wykrzyknienie – wyrażenia „Przyjaźni mojej!” i „Bądź pochwalony!” wskazują na ważność słów, które wypowiada poeta;
f) neologizmy – słowa „bez-tęsknota”, „bez-myślenie”, „bez światło-cienia” pokazują szczęście, jakiego Norwid może zaznać tylko w ojczystym kraju;
g) pytanie retoryczne – zwrot „Tęskno mi ówdzie, gdzie któż o mnie stoi?” zaznacza, że pisarz wciąż sam zastanawia się nad odpowiedzią na to pytanie i że jest ono dla niego bardzo osobiste;
h) w tekście występują dodatkowo dwa typy epitetów, których funkcją jest uplastycznienie obrazu kraju – epitety przymiotnikowe („pierwsze ukłony”, „przyjaźni mojej”, „odwieczne wyznanie”, „rzeczy innej”, „winą dużą”, „gniazdo bocianie”, „równie niewinnej”) oraz epitety rzeczownikowe: „Chrystusa wyznanie”, „kruszynę chleba”, „darów nieba”;i) metafora.
Interpretacja utworu
Podmiot liryczny, którym w tekście jest prawdopodobnie sam autor, wiele razy podkreśla to, jak bardzo tęskni za swoim ojczystym krajem. Z nostalgią i żalem zabiera nas w podróż po charakterystycznych dla Polski krajobrazach. W pierwszej zwrotce pokazuje zwyczaj podnoszenia każdej kruszyny chleba, co symbolizuje wielki szacunek rodaków do pokarmów, ale także do religii. W kolejnej zwrotce pojawia się motyw bocianiego gniazda, które jest symbolem szczęścia i rodziny. Norwid mówi o tym, że należy o nie dbać, oraz o tym, że w jego ojczyźnie nikt nie psuje domów dzieciom i młodzieży. W trzeciej strofie osoba mówiąca informuje nas o pozdrowieniach, wypowiadanych przez znajomych sobie ludzi. Pozdrowienia te mają charakter religijny. Podmiot liryczny zwraca uwagę na serdeczność i otwartość Polaków wobec innych. Wskazuje cechy i zwyczaje ukazujące mieszkających tam ludzi jako przepełnionych szacunkiem, miłością i wiarą. Czwarta zwrotka jest pewną zagadką w wierszu, nie wiemy o co konkretnie chodzi poecie. Mimo to możemy odczuć brak czegoś, za czym bardzo tęskni pisarz. Podmiot liryczny pragnie, by jego życie było pozbawione trosk, a nawet myślenia. Osoba mówiąca jest przekonana, że dobrze by się czuła wśród ludzi, którzy widzą świat w czarno-białych barwach, dzieląc wszystko na to, co dobre, i na to, co złe. W ostatniej strofie poeta odczuwa wielki żal, bo zdaje sobie sprawę, że jego rodacy nie przejmują się jego losem, a obraz Polski przez niego stworzony może wcale nie jest prawdziwy. Jednak nadal czuje brak czegoś, a może raczej kogoś? W zwrocie „Przyjaźni mojej!” chodzi mu być może o jakąś osobę, na przykład o dawną miłość.
Sprawdź również:
- Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
- Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
- Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
- Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
- Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
- List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja
Dodaj komentarz jako pierwszy!