Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja

Wisława Szymborska „Nic dwa razy”- analiza i interpretacja wiersza
Kilka słów o autorce
Wisława Szymborska była polską poetką, tłumaczką, eseistką, felietonistką. Urodziła się 2 lipca 1923 roku na Prowencie (aktualnie jest to część Kórnika). Szymborska była współzałożycielką oraz członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. 3 października 1996 roku Wisława Szymborska otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Poetka przekazała medal w testamencie Uniwersytetowi Jagiellońskiemu. Szymborska zmarła 1 lutego 2012 roku w Krakowie.
Geneza utworu
Wiersz pochodzi z tomu „Wołanie do Yeti” z 1957 roku.
Analiza i interpretacja
Wiersz Wisławy Szymborskiej zatytułowany „Nic dwa razy” porusza tematykę refleksyjną, miłosną. Utwór ten podejmuje przede wszystkim temat przemijania i problem życia. Tytuł wiersza sugeruje, że nic nie powtórzy się ponownie. Nawiązuje on do filozofii Heraklita z Efezu, który twierdził, że wszystko jest zmienne. Przypisuje się mu sentencję „Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki”.
W pierwszej strofie podmiot liryczny podkreśla ulotność ludzkiego życia. Parafrazując pierwszą zwrotkę wiersza żadne wydarzenie się nie powtórzy. W dalszej części utworu podmiot wyjaśnia, że ludzie przychodzą na świat nie mając żadnych umiejętności i umierają bez rutyny, czyli odchodzą z tego świata przeżywając różne dni w swoim ziemskim życiu.
W kolejnej zwrotce podmiot liryczny przyrównuje ludzkie życie do szkoły, w której nie da się powtarzać tej samej klasy.
Według osoby mówiącej w wierszu każdy dzień jest wyjątkowy, niepowtarzalny. Aby lepiej zobrazować przemijanie autorka odwołuje się do miłości, a właściwie do jej okazywania. Mówi o tym fragment ,,Nie ma dwóch podobnych nocy, dwóch tych samych pocałunków, dwóch jednakich spojrzeń w oczy”. Te silne uczucie łączące dwójkę ludzi również ulega przemijaniu.
Czwarta i piąta zwrotka swoimi przeciwieństwami. W czwartej strofie opisane są uczucia, gesty wobec drugiego ukochanego człowieka. Przeciwieństwo można dostrzec w strofie piątej. W niej podmiot liryczny mówi, że pierwsze zauroczenie przemija, a w jego miejsce pojawia się wątpliwość. Można snuć domysły, że między ukochanymi doszło do kłótni. Miłość nie jest stałym uczuciem, lecz się zmienia. Podsumowując para zakochanych jest szczęśliwa, ich miłość kwitnie, a w niewielkim odstępie czasu ich relacje ulegają gwałtownej zmianie. Uczucia zmieniają się, pojawia się smutek.
Następna zwrotka jest częścią refleksyjną nad ludzką egzystencją. Strach przed śmiercią jest bezsensowny. Należy się z nią pogodzić, choćby ze względu na to, że wszystko, co istnieje, minie. Poza tym przemijanie jest niepowtarzalne, krótkie. Według podmiotu lirycznego ludzie nie powinni przejmować się śmiercią.
Wiersz kończy rozważanie o miłości. Poetka poprzez porównanie ludzi do kropel wody stara się wyrazić, że nie istnieją dwie takie same osoby. Jest to zaprzeczenie frazeologizmu podobni jak dwie krople wody. Mimo swojej odmienności zakochani dążą do szczęścia i porozumienia.
Gatunek: Ze względu na tematykę utwór należy do liryki refleksyjnej.
Motywy literackie: W wierszu występuje motyw przemijania, motyw miłości.
Podmiot liryczny: W pierwszej i drugiej strofie mamy do czynienia z podmiotem zbiorowym, natomiast w czwartej i piątej zwrotce podmiotem jest kobieta, która ujawnia się poprzez słowa „odwróciłam twarz ku ścianie”.
Środki stylistyczne i ich funkcje w wierszu:
pytanie retoryczne- przykład: ,,Czemu ty się, zła godzino, z niepotrzebnym mieszasz lękiem? Jesteś – a więc musisz minąć. Miniesz – a więc to jest piękne.”- funkcja: podkreślenie przekonań osoby mówiącej w wierszu, że smutek przeminie.
Porównanie- przykład: „tak mi było, jakby róża przez otwarte wpadła okno”- funkcja: przedstawienie uczuć i emocji podmiotu lirycznego.
Anafora- przykład: „dwóch tych samych pocałunków, dwóch jednakich spojrzeń w oczy”- funkcja: podkreślenie przekonań podmiotu lirycznego wyrażonych w pierwszych wersach utworu.
Paradoks- przykład: ,, choć różnimy się od siebie jak dwie krople czystej wody” – funkcja: odwołanie się podmiotu do znanego frazeologizmu- podobni jak dwie krople wody.
Wiersz ma budowę stroficzną. Pojawiają się w nim rymy żeńskie niedokładne np. przyczyny- rutyny, uśmiechnięci- współobjęci.

Sprawdź również:

• Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
• Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
• Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
• Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
• Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
• List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

Dodaj komentarz jako pierwszy!