Pan i pies – Bajki – Ignacy Krasicki – Analiza i interpretacja

Kilka zdań o autorze

Ignacy Krasicki urodził się w Dubiecku nad Sanem w 1735 roku, a zmarł w 1801 roku w Berlinie. Był prymasem Polski i arcybiskupem gnieźnieńskim, a także biskupem warmińskim. Przede wszystkim jednak jest uznawany za wybitną postać polskiego oświecenia. Nazywa się go często „księciem poetów polskich”. Był świetnym poetą, prozaikiem i publicystą. Zasłynął między innymi z pisania bajek opisujących ludzkie przywary i zachowania w prosty, prześmiewczy sposób.
Są one powszechnie omawiane w szkołach. Bajką omawianą w tym tekście jest „Pan i pies”. Powstała ona w 1830 roku. Możemy ją znaleźć w trzecim zbiorze „Bajek i przypowieści” Ignacego Krasickiego.

Analiza i interpretacja utworu

Dzieło pod tytułem „Pan i pies” opowiada o dwóch sytuacjach dotyczących tytułowego właściciela i jego zwierzęcia. Jak wiadomo od dawien dawna pies zapewniał ochronę domostwu, w którym mieszkał. Był dla swojego pana swoistym alarmem ostrzegającym go przed wszelkimi zagrożeniami. Tak działo się także w tym przypadku. Zwierzę miało wypełniać wspomniany obowiązek. Pewnego razu szczekało więc całą noc. Do domu zbliżał się bowiem złodziej. Pies nie został jednak potraktowany przez właściciela dobrze. Ten w ciągu dnia skrzywdził go okrutnie bijąc. Powodem miało być to, że przez hałas człowiek się nie wyspał. Nie zwrócił jednak uwagi na to, że zwierzę czuwało nad nim i alarmowało go o zagrożeniu nadchodzącym w kierunku domu.
Następnym razem, gdy kolejnej nocy złodziej znów się pojawił, pies postanowił zasnąć. Nie chciał kolejny raz stać się ofiarą właściciela więc pozwolił złoczyńcy na to, aby okradł domostwo. Niestety wraz z porą nastania dnia zwierzę znów zostało pobite. Tym razem za to, że nie ostrzegło właściciela i ten padł ofiarą kradzieży.

W dziele nie sformułowano jasnego morału. Stanowi to więc przestrzeń do refleksji dla czytelnika. Możemy tutaj zacytować powiedzenie funkcjonujące w mowie potocznej: „Tak źle i tak niedobrze” ono bowiem bardzo pasuje do sytuacji przedstawionej w utworze. Pies niezależnie od tego, co zrobił został skrzywdzony. Starał się rzetelnie wypełniać powierzony mu obowiązek, ale nie został za to doceniony przez swojego pana. Gdy w takiej sytuacji zdecydował się postąpić odwrotnie, złość właściciela ponownie wzięła górę nad zwierzęciem. Ignacy Krasicki ukazał tutaj okrutną postawę ludzką. Właściciel wiedział, że pies nie da rady obronić się przed skutkami jego gniewu, a to powodowało większą pewność siebie i nieograniczenie w niecnych czynach.
Z treści bajki możemy więc wywnioskować, że na świecie ujrzeć można dużo niesprawiedliwości. Dobro i wierność w przypadku psa nie popłaciły. Został skarcony i skrzywdzony przez gospodarza domu. Przyglądając się postawie człowieka możemy natomiast stwierdzić, że okrucieństwo i bezwzględność zawsze w jakiś sposób zostaną ukarane. W jego przypadku przyniosło to wręcz wymierne skutki. Sam został potraktowany tragicznie przez złodzieja. Złoczyńca ograbił go z kosztowności dokładnie tak jak on ograbił psa ze zdrowia i godności. Możemy więc w dalszym ciągu na podstawie treści „Pana i psa” snuć przemyślenia. Wnioskując – warto wykazywać empatię i zrozumienie w stosunku do innych. Działanie to ważne jest szczególności w stosunku do mniejszych i słabszych. Powinniśmy też zauważać, gdy ktoś niemo woła o pomoc. Bowiem często się zdarza, że przykłady „Dawida i Goliata” krążą wśród ludzi i otaczającego nas świata. Tak więc dobrze mieć oczy szeroko otwarte i nieść pomoc pokrzywdzonym w potrzebie, a także wyciągnąć przydatną naukę dotyczącą podłego zachowania właściciela w stosunku do zwierzęcia.

Utwór jest bajką epigramatyczną. Podmiot liryczny to narrator będący świadkiem przedstawionych wydarzeń. Dzieło zbudowano na bazie czterech wersów. Zostały one napisane trzynastozgłoskowcem. W tekście występują rymy parzyste.
Ze względu na to, że bajka jest krótka nie możemy wyróżnić w niej środków stylistycznych. Jest napisana prostym, przystępnym i zrozumiałym dla czytelnika językiem. Doskonale nadaje się do przyswojenia zarówno przez dorosłych, jak i dzieci.

Sprawdź również:

• Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
• Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
• Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
• Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
• Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
• List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

Dodaj komentarz jako pierwszy!