Przyjaciele – Ignacy Krasicki – Analiza i interpretacja
Kilka zdań o autorze
Ignacy Krasicki urodził się w Dubiecku nad Sanem w 1735 r., a zmarł w 1801 r. w Berlinie.
Był prymasem Polski i arcybiskupem gnieźnieńskim, a także biskupem warmińskim. Przede wszystkim jednak jest uznawany za wybitną postać polskiego oświecenia. Nazywa się go często „księciem poetów polskich”. Był świetnym poetą, prozaikiem i publicystą. Zasłynął m.in. z pisania bajek opisujących ludzkie cechy i zachowania w prosty, prześmiewczy sposób.
Są one powszechnie omawiane w szkołach.
Analiza i interpretacja utworu
Bajka „Przyjaciele” opowiada o zającu, którego zabiły psy. Za życia zwierzę było otoczone wieloma kompanami. Z radością spędzało czas pasąc się na łące. Zając żył z każdym w zgodzie. Pewnego dnia, gdy świtem usłyszał nadchodzące psy i odgłosy trąb, udał się szybko w kierunku przyjaciół. Chciał bowiem żeby pomogli mu w ucieczce. On w pojedynkę nie miał szans na uratowanie się przed agresorami. Zwrócił się więc do konia, ale ten mu odmówił kierując zająca do reszty znajomych. Udał się do woła, który również nie zaoferował mu pomocy. Był umówiony i musiał udać się na spotkanie. Polecił mu schować się w trawie do swojego powrotu, wskazał też będącego nieopodal kozła. Zwierzę stanowczo odmówiło argumentując to twardością swojego grzbietu. Podróż na nim byłaby dla zająca niewygodną. Kozioł polecił mu owcę o miękkiej wełnie. Bohater ponownie udał się w prośbie. Niestety znów usłyszał przykre słowa, w których owca odmówiła mu pomocy zasłaniając się tym, że uciekając we dwójkę będą na tyle wolni, że pościg ich dogoni. W ostateczności przerażone zwierzę poprosiło pasące się na łące cielę. Ono powołało się na brak pomocy ze strony starszych i jak pozostali odmówiło i uciekło zostawiając zająca na pastwę napastników. Ci, gdy dogonili zwierzę, zabili je „wśród serdecznych przyjaciół”.
Bajka odwołuje się idealnie do powiedzenia „prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie”.
Zając jest bezbronnym, dobrym kompanem. Na łące znanym przede wszystkim ze swojej uprzejmości i pozytywnego nastawienia. Nie jest konfliktowy. Wręcz przeciwnie. Pomaga innym w potrzebie, a gdy sam potrzebuje wsparcia, zostaje ostatecznie zabity. Ignacy Krasicki w swoich bajkach w zachowaniach zwierząt przedstawiał ludzkie przywary i zachowania. Przekładając treść utworu na sytuację, która może spotkać człowieka na co dzień, możemy śmiało stwierdzić, że nie straciła nic na swojej aktualności. Często zdarza się, że ludzie otoczeni kordonkiem znajomych nie zauważają ich fałszywości. Mają przysłowiowe „klapki na oczach”. Czują się chwaleni, potrzebni i na swój sposób wyjątkowi. Więcej im nie potrzeba, ponieważ to właśnie bycie docenionym jest powszechnie pożądane. Można pokusić się o stwierdzenie, że każdy chciałby być dla kogoś ważnym. Wszystko w życiu takiego człowieka toczy się w najlepszym porządku, do czasu, gdy on sam potrzebuje pomocy. Wtedy pozorni przyjaciele odwracają się bądź „wbijają nóż w plecy” będącemu w potrzebie. Za świetny przykład może posłużyć bogactwo. Człowiek posiadający dużą ilość pieniędzy z łatwością jest w stanie otoczyć się ludźmi. Są z nim zazwyczaj do czasu, w którym w wyniku rozmaitych wydarzeń staje się biednym. Następnie jest skazany na samotność, bądź jeśli trafi mu się szczęście zostają z nim prawdziwi przyjaciele.
Podmiotem lirycznym jest wszechwiedzący, trzecioosobowy narrator. Bajkę tworzy trzydzieści osiem wersów, które nie zostały podzielone na strofy. Liczba sylab wynosi od czterech do trzynastu. W utworze pojawiają się rymy parzyste.
Jest on również nacechowany wieloma środkami stylistycznymi. Tak możemy wymienić:
– epitety: „Zajączek jeden młody (…) grzeczny, rozkoszny i miły”, „przerażające głosy”, „trzask wielki”, „wrzask srogi”, „wełniasta owca“, „serdecznych przyjaciół”;
– wykrzyknienia: „Weź mnie na grzbiet i unieś!”, „Ratuj, przyjacielu!”, „Żal mi cię, niebożę!”;
– onomatopeje: trzask, wrzask;
– metafory: „Zając w nogi.“, „Gdy więc wszystkie sposoby ratunku upadły”,
– zdrobnienie: „zajączek”.
Sprawdź również:
- Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
- Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
- Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
- Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
- Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
- List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
- Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
- Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja
Dodaj komentarz jako pierwszy!