Radość pisania – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja

Kilka słów o autorce
Wisława Szymborska, właściwie Maria Wisława Anna Szymborska-Włodek urodziła się 2 lipca 1923 roku na Prowencie, (obecnie część Kórnika – miasta w województwie wielkopolskim) a zmarła 1 lutego 2012 roku w Krakowie.
Wisława Szymborska otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1996 roku.
Analiza i interpretacja utworu
Dzieło pod tytułem „Radość pisania” odnosi się do twórczości poetyckiej. Pisząc, autor ma nieograniczone możliwości tworzenia własnych dzieł. Może decydować o wszystkim od początku do końca i wpływa jako jedyny na światy przedstawione w swoich utworach.
Wiersz rozpoczyna strofa:
„Do­kąd bie­gnie ta na­pi­sa­na sar­na przez na­pi­sa­ny las?
Czy z na­pi­sa­nej wody pić,
któ­ra jej pysz­czek od­bi­je jak kal­ka?
Dla­cze­go łeb pod­no­si, czy coś sły­szy?
Na po­ży­czo­nych z praw­dy czte­rech nóż­kach wspar­ta
spod mo­ich pal­ców uchem strzy­że.
Ci­sza – ten wy­raz tez sze­le­ści po pa­pie­rze i roz­gar­nia
spo­wo­do­wa­ne slo­wem „las” ga­łę­zie.”.
– Pierwsza zwrotka przedstawia leśną rzeczywistość. Podmiotem lirycznym możemy nazwać samą artystkę. Stworzyła ona sarnę, która dzięki jej spisanym słowom biegnie przez las. Kobieta mierzy się w tym fragmencie z dylematem. Mianowicie zadaje sobie pytanie: „Gdzie udaje się zwierzę?”. Być może podąża, aby ugasić pragnienie dzięki napisanej wodzie. Tego jednak nie jesteśmy pewni. Poetka wspomina też, że dzięki jej słowom sarna może ruszać uszami, a gałęzie lasu z kolei poruszać się na wietrze.
Druga zwrotka brzmi następująco:
„Nad bia­łą kart­ką cza­ją się do sko­ku
li­te­ry, któ­re mogą uło­żyć się źle,
zda­nia osa­cza­ją­ce,
przed któ­ry­mi nie bę­dzie ra­tun­ku.”.
– Ta część ukazuje w metaforyczny sposób to, jak wygląda proces decyzyjny poetki. W każdym momencie jest w stanie zmienić bieg akcji przedstawionej w utworze.
– Sarna może znajdować się na spokojnej polanie, ale może też być zaatakowana przez inne, groźniejsze zwierzęta, bądź myśliwych. Wtedy już jako czytelnicy odczuwalibyśmy nastrój grozy i smutku, nie spokoju czy radości. Wszystko jest w rękach autorki. To ona ostatecznie ma wpływ na losy ukazane w wierszu i na odczucia osób przyswajających utwór.
Zacytujmy trzecią strofę:
„Jest w kro­pli atra­men­tu spo­ry za­pas
my­śli­wych z przy­mru­żo­nym okiem,
go­to­wych zbiec po stro­mym pió­rze w dół,
oto­czyc sar­nę, zło­żyć się do strza­łu.”.
– W cytowanym fragmencie poetka mówi o wcześniej wspomnianych w analizie myśliwych. W atramencie, którym pisze kobieta kryją się zarówno litery, które zostaną ułożone w pogodną treść jak i te, które będą mogły zatrwożyć czytelnika. Tak więc sarna nieuchronnie może zostać zaatakowana. A my nie wiemy jeszcze co się z nią dalej stanie.
Czwarta zwrotka brzmi tak:
„Za­po­mi­na­ją, że tu nie jest ży­cie.
Inne, czar­no na bia­łym, pa­nu­ją tu pra­wa.
Oka­mgnie­nie trwać bę­dzie tak dłu­go, jak ze­chce,
po­zwo­li się po­dzie­lić na małe wiecz­no­ści
peł­ne wstrzy­ma­nych w lo­cie kul.
Na za­wsze, je­sli każę, nic się tu nie sta­nie.
Bez mo­jej woli na­wet liść nie spad­nie
ani źdźbło się nie ugnie pod krop­ką ko­pyt­ka.”.
– Tutaj poetka zaznacza swoją władzę nad światem przedstawionym. Sarna nie zginie, jeśli artystka tego nie napisze. Zatrzyma atak i wystrzelone kule. Nie dopuści do tragedii zwierzęcia. Jest bowiem jedyną osobą, która ma wpływ na to co się stanie i jej decyzje wpłyną bezpośrednio na wspomnianą sytuację.
Zacytujmy dwie ostatnie strofy wiersza:
„Jest więc taki świat,
nad kto­rym los spra­wu­je nie­za­leż­ny?
Czas, kto­ry wią­że łań­cu­cha­mi zna­ków?
Ist­nie­nie na mój roz­kaz nie­ustan­ne?
Ra­dość pi­sa­nia.
Moż­ność utrwa­la­nia.
Ze­msta ręki śmier­tel­nej.”.
– Ostatni cytowany fragment ukazuje cały sens istnienia wierszy. Poetka odczuwa radość, gdy je tworzy. Utrwala wszystkie swoje myśli i pomysły. Może je zachować, ale także zniszczyć. Panuje nad atramentem, kartką i literami. One wiążą w sobie czas i świat przedstawiony. Artystka jednak jest kluczowym spoiwem procesu tworzenia. Bez niej nie powstanie i nie przestanie istnieć nic. Autorkę cieszy zatem to, że niczym Pan Bóg włada własnym poetyckim światem.
– Wiersz Wisławy Szymborskiej zbudowany jest z sześciu strof. Mają one różną ilość wersów. Utwór należy do liryki bezpośredniej, gdyż podmiot ujawnia się we fragmentach, w których wypowiada się w pierwszej osobie. W dziele pojawiają się także środki stylistyczne takie jak:
1. epitety: „na­pi­sa­na sar­na”, „bia­łą kart­ką”, „przy­mru­żo­nym okiem”, „stro­mym pió­rze”, „ręki śmier­tel­nej”;
2. pytania retoryczne: „Jest więc taki świat, nad któ­rym los spra­wu­ję nie­za­leż­ny?”, „Dla­cze­go łeb pod­no­si, czy coś sły­szy?”;
3. metafory: „bie­gnie ta na­pi­sa­na sar­na przez na­pi­sa­ny las”, „na po­ży­czo­nych z praw­dy czte­rech nóż­kach wspar­ta”, „jest w kro­pli atra­men­tu spo­ry za­pas my­śli­wych z przy­mru­żo­nym okiem”, „wią­że łań­cu­cha­mi zna­ków”, „ze­msta ręki śmier­tel­nej”;
4. ożywienie liter tworzących utwory na kartkach;
5. porównania: „oka­mgnie­nie trwać bę­dzie tak dłu­go, jak ze­chce”, „jej pysz­czek od­bi­je jak kal­ka”.

Sprawdź również:

• Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
• Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
• Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
• Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
• Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
• List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

Dodaj komentarz jako pierwszy!