Syn i ojciec – Bajki – Ignacy Krasicki – Analiza i interpretacja

O autorzeIgnacy Krasicki to najwybitniejszy poeta oświecenia, okresu w dziejach kultury europejskiej charakteryzującego się wiarą w nieograniczone możliwości ludzkiego rozumu. Intelektualiści oświeceniowi prowadzili działalność oświatową oraz badania naukowe. W takiej epoce żył, wychowywał się i tworzył Ignacy Błażej Franciszek Krasicki. Znany jest współczesnemu czytelnikowi przede wszystkim z lektur szkolnych, a mianowicie bajek i satyr.  Krasicki otrzymał dobre wykształcenie. Nauka w kolegium jezuitów oraz namowy rodziców wpłynęły na wybór jego dalszej drogi życiowej. Krasicki zdecydował wstąpić do seminarium duchownego w Warszawie, by po ośmiu latach studiów otrzymać święcenia kapłańskie. Piastuje różne funkcje, godności i stanowiska: sekretarza prymasa, kapelana królewskiego, biskupa warmińskiego oraz arcybiskupa gnieźnieńskiego. Jest przede wszystkim jednak poetą, który zyskał uznanie potomnych i w literaturze zapisał się jako „książę poetów”. Przydomek ten wskazywał przede wszystkim na podziw dla jego twórczości, a częściowo nawiązywał do kryptonimu X.B.W., którym posługiwał się poeta. Był wspaniałym obserwatorem rzeczywistości, człowiekiem z pasją, cieszącym się szacunkiem i sympatią ludzi oraz zaufaniem i przyjaźnią króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Dostrzegał w otaczającym go świecie ludzką głupotę, zakłamanie, zawiść, chciwość, przemoc, pychę czy naiwność, o których w humorystyczny sposób pisał w utworach. Podpisywał się pseudonimami takimi, jak: X.B.W. (Xsiążę Biskup Warmiński), Niegustowski, Łykaczewski, Mistrz Błażej Bakałarz, Słabski czy Politycznicki. Były one znaczące. Często wskazywały na ważne treści lub postawy wyśmiewane w utworach.
Czym jeszcze zajmował się Ignacy Krasicki? Współredagował polskie czasopismo „Monitor” publikował w tygodniku „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” i uczestniczył w obiadach czwartkowych, czyli spotkaniach literacko-naukowych, na których obecni byli malarze, rzeźbiarze, poeci czy muzycy.
Bajka była ulubionym gatunkiem Ignacego Krasickiego, o czym świadczy fakt, że napisał około dwustu bajek. Mieszczą się w dwóch zbiorach: „Bajki i przypowieści” oraz „Bajki nowe”. Wydane zostały w roku 1779 i 1802 i nawiązują do utworów antycznego bajkopisarza Ezopa, twórcy bajki zwierzęcej przeznaczonej dla dorosłych.
O utworzeUtwór „księcia poetów” pod tytułem „Syn i ojciec” pochodzi z tomu „Bajki i przypowieści”. Jej bohaterami są ojciec i syn. Obie postacie ukazane zostały na zasadzie kontrastu, ze względu na różny wiek i zajęcia. Syn jest młody i musi się uczyć. Spędza dużo czasu nad książkami. Użycie czasownika „męczył się” wskazuje na to, że nauka nie dawała mu satysfakcji, rozwijał swoją wiedzę z przymusu, bez radości i entuzjazmu. Ubolewa nad tym, że brakuje mu swobody. Chciałby zajmować się czymś dla niego przyjemniejszym, korzystać z życia. Drugi z bohaterów to ojciec, który z kolei „stęka”, czyli narzeka, skarży się na swój wiek, użala się nad sobą. Ojciec ma czas na rozrywki, ale ze względu na wiek, zmęczenie i choroby nie może z nich skorzystać, nie może w pełni cieszyć się życiem. Obaj bohaterowie uskarżają się na swój los, a przede wszystkim na wiek. Syn płacze, że jest młody i ten najpiękniejszy okres w życiu człowieka musi spędzić przy książkach, a na pewno chciałby poznawać świat i ludzi. Ojciec płacze, że jest już za stary, aby zachowywać się tak jak młody człowiek. Morał bajki, wyrażony wprost, zawarty jest w pierwszym wersie utworu. Poeta podkreśla, że życie każdego człowieka składa się z różnych etapów. Każdy z nich ma swoje wady i zalety. Nie powinniśmy więc narzekać i doszukiwać się tylko trudności w swoim życiu, ale wręcz przeciwnie – cieszyć się każdą chwilą i doceniać to, co już mamy i co jeszcze dobrego spotka nas w życiu. Powinniśmy doceniać wartość nauki i wiedzy, która jest przepustką do zdobycia wykształcenia i pracy. Powinniśmy też doceniać doświadczenie, które zdobywamy z wiekiem. Możemy je wykorzystać, doradzając dzieciom czy wnukom, gdy zwrócą się o pomoc lub poradę. Można więc powiedzieć, że bajka ma charakter ponadczasowy, a jej treść jest aktualna w każdej epoce, w każdym czasie i miejscu.
Utwór Ignacego Krasickiego „Syn i ojciec” składa się z czterech wersów napisanych trzynastozgłoskowcem, ze średniówką po siódmej sylabie. W bajce obecne są rymy parzyste, dokładne, żeńskie, np.: przywary – stary, swobody – młody, .

Sprawdź również:

• Wędrówką życie jest człowieka – Edward Stachura – Analiza i interpretacja
• Nic dwa razy – Wisława Szymborska – Analiza i interpretacja
• Straszno – Stanisław Grochowiak – Analiza i interpretacja
• Miłość (1) – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – Analiza i interpretacja
• Pamiętajcie o ogrodach – Jonasz Kofta – Analiza i interpretacja
• List do ludożerców – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Fortepian Szopena – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Ocalony – Tadeusz Różewicz – Analiza i interpretacja
• Moja piosnka (II) – Cyprian Kamil Norwid – Analiza i interpretacja
• Niepewność – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

Dodaj komentarz jako pierwszy!