Żegluga – Adam Mickiewicz – Analiza i interpretacja

Adam Bernard Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu, zaś zmarł 26 listopada 1855 roku w Konstantynopolu. Był on wybitnym polskim poetą, pisarzem, działaczem politycznym i nauczycielem akademickim.
Był synem Mikołaja herbu Poraj, adwokata i komornika mińskiego oraz Barbary z Majewskich. Miał dwójkę rodzeństwa, braci Aleksandra i Franciszka. Uczęszczał do szkoły w Nowogródku.
Rok 1812 był bardzo trudny dla pisarza, gdyż zmarł jego ojciec, a następnie przez Nowogródek przeszły wojska napoleońskie, które wybierały się w głąb Rosji. Mickiewicz postanowił kontynuować naukę w Wilnie, więc wstąpił na Cesarskim Uniwersytet Wileński, gdzie studiował nauki humanistyczne. Z powodu bardzo ciężkiej sytuacji finansowej zdecydował, że będzie uczęszczał na zajęcia w Seminarium Nauczycielskim, aby mieć stabilną pracę i móc wesprzeć swoją rodzinę. W roku 1817 założył Towarzystwo Filomatyczne, które wkrótce przeistoczyło się w spiskową organizację dbającą o dobro Polski.
Przez pewien czas Mickiewicz pracował jako nauczyciel w Kownie, lecz za swój udział w tajnych organizacjach młodzieżowych zesłano go w głąb Rosji.
Mickiewicz w swoim życiu odwiedził bardzo wiele państw, między innymi Włochy, Szwajcarię, Niemcy, Francję. To właśnie stolica Francji, Paryż, stała się jego domem na kolejne 20 lat. Poślubił tam Cecylię Szymanowską, z którą miał sześcioro dzieci. Podczas pobytu we Francji przez cały czas starał się podtrzymywać kontakt z ojczyzną. Spotykał się działaczami emigracyjnymi, pisał także różne artykułu i pisma publicystyczne.
W trakcie Wiosny Ludów stworzył we Włoszech legion polski. Publikował także gazetę „Trybuna Ludów”, która jednak została zamknięta powodu sprzeciwu ambasady rosyjskiej w Paryżu.
W 1855 roku zmarła żona pisarza. On sam pozostawił swoje dzieci i wyjechał do Stambułu. Miał zamiar tam również tworzyć oddziały polskie. Zmarł w takcie epidemii cholery, lecz pojawiły się także podejrzenia, że mógł zostać otruty arszenikiem bądź też doznać rozległego udaru mózgu. Zwłoki poety zabalsamowano, umieszczono w trzech trumnach: jednej cynkowej oraz dwóch drewnianych i wysłano statkiem do Francji. Złożono je do grobu na paryskim cmentarzu Les Champeaux w Montmorency.
4 lipca 1890 roku przeniesiono poetę do ojczyzny na Wawel.
Wiersz „Żegluga” należy do zbioru „Sonety krymskie”. Cykl ten powstał w trakcie dwumiesięcznej podróży Mickiewicza na Krym. Pisarz był zafascynowany otaczającą go przyrodą i krajobrazem tak bardzo, że postanowił swój zachwyt uwiecznić w postaci wierszy. „Żegluga” to trzeci z kolei utwór zawarty w trylogii morskiej.
Utwór ma budowę charakterystyczną dla sonetu. Jest złożony z czterech strof, napisano go trzynastozgłoskowcem. Pierwsze dwie strofy to charakterystyka podróży. Mickiewicz opisuje sytuację jakich był świadkiem na morzu, prawdopodobnie w trakcie sztormu lub silnych powiewów wiatru, co można odczytać po słowach: „Wiatr! — wiatr! — Dąsa się okręt, zrywa się z wędzidła”.
W sonecie widzimy wielkie uznanie dla umiejętności marynarzy. Mickiewicz porównuje statek do konia, który idzie spokojnym, rytmicznym krokiem a nagle zrywa się z uprzęży i galopuje przed siebie. Pisarz pokazuje jak nic nieznaczącym jest człowiek w starciu z
żywiołem. Ze statku nie ma ucieczki, jedynym wyjściem jest zmobilizowanie się i walka z otaczającym niebezpieczeństwem.
Kolejne dwie strofy mają zupełnie odmienny charakter. Są dużo bardziej refleksyjne, skupiają się na przeżyciach wewnętrznych poety. Można odnieść wrażenie, że pisarz jest całkowicie zjednoczony z naturą. Czuje się wolny, niczym nieograniczony.
Cały utwór pokazuje z różnych stron duszę człowieka. Z jednej strony boi się żywiołu, z drugiej jest zachwycony i oszołomiony jego siłą, mocą i pięknem.
Cały sonet jest niezwykle dynamiczny. Czytelnik ma wrażenie, że wraz z pisarzem znajduje się na okręcie, którym szarpią porywiste podmuchy wiatru. Efekt ten jest spowodowany użyciem przez Mickiewicza wielu dynamicznych czasowników: „buja”, „padam”, „gotujcie się”, „zrywa się”, „przewala się”.
„Żegluga” to tak naprawdę bardzo optymistyczny wiersz. Mimo strachu przed wodą i wiatrem, człowiekowi udaje się przeć do przodu i przetrwać burzę. Jednocześnie Mickiewicz wskazuje, że pewnego rodzaju refleksje, przemyślenia i wewnętrzne emocje są możliwe do przeżywania tylko w ciszy i spokoju.

Sprawdź również:

Dodaj komentarz jako pierwszy!

Co to znaczy?

Epoki literackie

Gatunki literackie

Jak się pisze?

Książki

Motywy literackie

Najczęściej wyszukiwane

Rodzaje literackie

Skróty

Słownik

Słownik bohaterów literackich

Słownik związków frazeologicznych

Synonimy

Wiersze