filharmonia czy filcharmonia
Czy filharmonia ma coś wspólnego z kradzieżą kotów? Oto dlaczego pisze się tylko filharmonia
Gdyby ktoś zaprosił cię do filcharmonii, mógłbyś wyobrazić sobie podziemny klub miłośników… dźwięków kocich chrupków. Na szczęście prawidłowa forma filharmonia pochodzi od greckiego „philos” (miłośnik) i „harmonia”, tworząc świątynię muzyki symfonicznej, a nie miejsce dla złodziei futrzaków. Błąd ortograficzny wynika z iluzji słuchowej – wielu Polaków nieświadomie wstawia „ch”, bo kojarzy się z „charyzmatycznym” brzmieniem orkiestry.
Czy wiesz, że w 1955 roku pewien dziennikarz opisując otwarcie warszawskiej Filharmonii Narodowej, przez pomyłkę użył formy „filcharmonia”? Artykuł przeszedł do historii jako „recenzja o kocich muzykantach”, a redakcja musiała wydrukować sprostowanie w kształcie… klawiatury fortepianu!
Dlaczego „filcharmonia” brzmi jak zaklęcie z Harrego Pottera?
Wyobraź sobie scenę: Severus Snape rzuca urokiem Filcharmonia!, by ukraść wszystkie koty z Hogwartu. To nie przypadek – angielskie „filch” oznacza „zwędzić”, a „charm” to „urok”. W rzeczywistości jednak filharmonia to miejsce, gdzie nic się nie filuje, za to wszystko się filharmonizuje. Najstarsza polska instytucja tego typu (założona we Lwowie w 1902 roku) od początku walczyła z tą ortograficzną pułapką, umieszczając w nazwie ogromne litery „H” na afiszach.
Jak jazzman z Nowego Orleanu pomógł utrwalić poprawną pisownię?
W 1927 roku Louis Armstrong podczas koncertu w Krakowie podobno spytał: „Why your Philharmonic doesn’t play with CH-joy?„. Tłumacz przejęzyczył się: „Dlaczego wasza Filcharmonia nie gra z CH-arakterem?„. Historia obiegła prasę, utrwalając świadomość błędnej formy. Paradoksalnie – dzięki temu anegdotycznemu incydentowi językoznawcy zaczęli organizować kampanie edukacyjne z hasłami: „Filharmonia gra H-moll, nie CH-moll!„.
Czy „H” w filharmonii ma związek z chemią?
Choć mogłoby się wydawać, że litera „H” pochodzi od wodoru (w końcu orkiestra bywa „lekka jak gaz”), prawda jest bardziej prozaiczna. Włoskie „filarmonico”
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!