Fraszka Na starość – Jan Kochanowski – Analiza i interpretacja

O autorze. Geneza fraszekAutorem utworu „Na starość” jest polski renesansowy twórca – Jan Kochanowski, znany również z cyklu trenów poświęconych zmarłej córce Urszulce. Poeta posłużył się gatunkiem zwanym fraszką, który sam wprowadził do literatury polskiej. Jak na prawdziwego twórcę przystało, napisał około 300 fraszek w ciągu dwudziestu lat. Kiedy je tworzył? Zarówno w okresie dworskim, jak i czarnoleskim. Dotyczą one autentycznych zdarzeń lub przeżyć Kochanowskiego, zawierają prawdziwe nazwiska bohaterów i adresatów. Zostały one zebrane w trzy tomy, zwane księgami, które wydano po śmierci poety.Fraszka z języka włoskiego „frasce” oznacza „błahostkę drobnostkę”, a takie właśnie są utwory tego typu. Ponadto zawierają puentę, czyli podsumowanie utworu, najważniejszą jego myśl. Korzeni tego gatunku należy doszukiwać się w starożytnym epigramacie religijnym, którego twórcą był Symonides z Keos, słynący również z pieśni, hymnów i dytyrambów. Jest także autorem słynnego epigramatu napisanego na cześć poległych pod Termopilami. Epigramaty były krótkimi napisami umieszczanymi na pomnikach lub nagrobkach zmarłych, sławiącymi ich odwagę, lub na przedmiotach codziennego użytku. Inną odmianą epigramatu były utwory okolicznościowe, często humorystyczne, oparte na zaskakującym pomyśle.Słowo „fraszka” ma różne znaczenia. Wskazuje na przykład na coś mało ważnego, nieistotnego. W takim znaczeniu słowo to zostało użyte przez Kochanowskiego w utworze „O żywocie ludzkim”. Autor pisze w nim: „Fraszki to wszystko, cokolwiek myślemy, / Fraszki to wszystko, cokolwiek czyniemy”. W zdaniu: „Lubię czytać fraszki” wyraz ten oznacza niewielki utwór, często żartobliwy.Tematyka fraszek i cechy fraszek KochanowskiegoFraszki różnią się tematyką i długością. W jednych Kochanowski opisuje dworskie biesiady, w innych wyraża refleksje na temat ludzkiego życia lub piękna przyrody, w jeszcze innych rozmyśla o miłości lub życiu na wsi. Fraszki najczęściej skierowane są do kogoś lub napisane na jakąś okazję. Wszystkie posiadają jednak wspólną cechę, a mianowicie – są to utwory liryczne pisane wierszem. Ich wyznacznikiem jest zwięzła forma, zamknięta najczęściej w postaci dwuwersu, zwanego dystychem.
Analiza i interpretacjaTytuł dwuwersu „Na starość”, pochodzącego z „Ksiąg pierwszych, informuje do kogo skierowany jest wiersz. Jest nim uosobiona starość. 
Wiersz rozpoczyna się apostrofą skierowaną do starości. Podmiot liryczny nazywa ją „biedną”. Epitet ten ma wiele znaczeń, na przykład: 1. – niezamożny, nędzny, ubogi; 2. – skromny, marny, niepozorny; 3. – godny litości, nieszczęśliwy, nieszczęsny. W utworze został użyty w trzeci