Historia

Historia jest jednym z przedmiotów, które towarzyszą uczniom przez niemal cały etap edukacji szkolnej. Nauka historii rozpoczyna się bowiem już w czwartej klasie szkoły podstawowej. Na początku uczniowie poznają elementy historii swojej rodziny i regionu, a także lokalne zabytki. Po nich przychodzi pora na symbole narodowe, najważniejsze święta i obiekty związane z naszą państwowością. Oczywiście historia to nie tylko miejsca i wydarzenia, ale przede wszystkim ludzie. Dlatego uczniowie już w czwartej klasie poznają sylwetki wybitnych Polek i Polaków: począwszy od Mieszka I i Dobrawy, poprzez królów z dynastii Piastów i Jagiellonów, a także królów elekcyjnych. W takim gronie nie mogło zabraknąć również Tadeusza Kościuszko czy Józefa Piłsudskiego. Ale uczniowie poznają nie tylko władców i przywódców. Układający program nauczania przedmiotu historia pamiętali również między innymi o rycerzu Zawiszy Czarnym, astronomie Mikołaju Koperniku, Marii Skłodowskiej-Curie czy papieżu Janie Pawle II.

Od piątej klasy szkoły podstawowej historia jako przedmiot zmienia swój charakter. Uczniowie rozpoczynają poznawanie dziejów całego świata w porządku chronologicznym. Począwszy od starożytnych cywilizacji z terenu Mezopotamii, Egiptu, Chin i Indii, aż po te nam najbliższe, z Grecji i Rzymu. Historia opisuje strukturę społeczeństw, systemy sprawowania władzy, osiągnięcia z dziedziny techniki, architektury, filozofii, sztuki. Mówi o religiach, z rozróżnieniem na politeistyczne i monoteistyczne.

Następnie na lekcjach uczniowie omawiają średniowiecze. Dowiadują się, jakie państwa widniały wówczas na mapie Europy i jak zmieniał się przebieg ich granic. Podręczniki opisują, jakie były relacje pomiędzy władzą cesarską a papieską. Przytaczana jest historia krucjat. Nie mogło zabraknąć także dwóch głównych stylów architektonicznych: romańskiego i gotyckiego, ze szczególnym uwzględnieniem cech, które je od siebie odróżniały. Na lekcjach dotyczących historii naszego kraju podkreślane jest znaczenie chrztu Polski, a także sytuacja wewnętrzna oraz relacje z sąsiadami za czasów panowania Piastów. W dalszej kolejności historia przypomina nam o czasach rozbicia dzielnicowego i o relacjach z Krzyżakami.

Po ponownym zjednoczeniu państwa polskiego, którego dokonał Władysław Łokietek, historia przypomina postać Kazimierza Wielkiego, czyli króla znanego z tego, że “zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. W programie nauczania pojawiają się wątki związków Polski z Węgrami, a następnie unii polsko-litewskiej. Historia, jako przedmiot szkolny. wykracza też oczywiście poza Polskę Jagiellonów, a nawet poza Europę. Wszystko to za sprawą odkryć geograficznych, będących rezultatem wypraw Krzysztofa Kolumba, Ferdynanda Magellana czy Vasco da Gamy. Z kolei na europejskim podwórku pojawiają się wyprzedzające swoją epokę dzieła i odkrycia twórców epoki renesansu. Historia pamięta też o rozłamie w Kościele, dokonanym za sprawą Marcina Lutra i Jana Kalwina.

W dalszej kolejności uczniowie na lekcjach dowiadują się, jak przebiegał potop szwedzki. Poznają cechy charakterystyczne baroku i przykłady jego zastosowania w architekturze. Historia europejska to z kolei przykłady monarchii absolutnej (Francja) oraz monarchii parlamentarnej (Anglia). Na lekcjach dowiadujemy się także na temat walk o niepodległość Stanów Zjednoczonych oraz o tym, jaki był w nich udział Polaków. W naszej kwestii historii naszej ojczyzny warto znać wydarzenia związane z okresem panowania ostatnich królów, a także przebieg rozbiorów. Później na kartach podręcznika do historii pojawia się postać Napoleona i opisy powstań na ziemiach polskich.

Wreszcie chronologiczne relacjonowanie wydarzeń na przedmiocie historia dociera do początku XX wieku, w tym do przyczyn, przebiegu i skutków I wojny światowej. Po jej zakończeniu na mapę Europy wróciła Polska. Z odzyskaniem niepodległości wiązał się ogrom wyzwań, obejmujących politykę wewnętrzną, jak i zewnętrzną. Z dzisiejszej perspektywy historia różnie ocenia podejmowane wówczas decyzje i działania, co daje podstawy do ciekawych dyskusji. Niewątpliwie całe XX-lecie międzywojenne jest interesującym okresem w historii Polski i Europy. Kończy się oczywiście wraz z wybuchem II wojny światowej. Historia może tutaj przytaczać wydarzenia rozgrywające się na wielu frontach, w Europie, Afryce, a nawet na odległym Pacyfiku.

Program nauczania przedmiotu historia na sam koniec zostawia wydarzenia, które są nam najbliższe na osi czasu, czyli czas od zakończenia II wojny światowej. W przypadku Polski były to lata uzależnienia od ZSRR, czasy panowania komunistów, a w szerszym ujęciu – między innymi także okres zimnej wojny. Następnie dowiadujemy się o początkach Solidarności, o wprowadzeniu stanu wojennego, o obradach okrągłego stołu. Historia opisuje przemiany, jakie nastąpiły w Polsce, a także w innych krajach tzw. byłego bloku wschodniego, po 1989 roku. Treść podręczników sięga aż do wydarzeń z 1999 roku (wstąpienie Polski do NATO) oraz z 2004 roku (przystąpienie naszego kraju do Unii Europejskiej).

Ucząc się historii, czy to na etapie szkoły podstawowej czy średniej, dobrze jest sięgać do materiałów, które wyjaśnią przebieg najważniejszych wydarzeń i pozwolą usystematyzować wiedzę. Właśnie takie wsparcie znajdziesz w aplikacji ZDAY, gdzie doświadczeni nauczyciele przekazują swoją wiedzę w sposób prosty i zrozumiały dla każdego, bez nadmiernego wdawania się w szczegóły. Opracowania tekstowe i lekcje wideo w aplikacji ZDAY są właśnie tym, czego potrzebujesz, aby historia przestała być zagmatwana.

Zobacz też inne przedmioty